Bez nazwy 1

Katarzyna Sawicka

ZARYS KONCEPCJI RESOCJALIZACJI C. CZAPÓWA

C. Cząpów, obok S. Jedlewskiego twórca pedagogiki resocjalizacyjnej, określił zakres przedmiotowy tej dyscypliny oraz sprecyzował jej podstawowe pojęcia poświęcając wiele uwagi procesowi resocjalizacji. Proces ten charakteryzuje ze względu na specyfikę osób wychowywanych, na jego strukturę, czynniki i mechanizmy. Analizuje go także w aspekcie funkcji układu wychowawczego oraz strategii realizacji stawianych przed nim zadali.

Ogólna charakterystyka procesu resocjalizacji

Wyodrębnienie procesu resocjalizacji Czapów wiąże, podobnie jak wielu innych autmri5^£Shi^qfcigLpsób podlegających specjalnym oddziaływaniom celowościowym. Obejmuje nim bowiem osoby wykolejone społecznie; tj. swoiś-^"ćie niedostosowane społecznieT Niedostosowanie społeczne w tym przypadku ii polega na jniereśpektowaniu i nieprzestrzeganiu ogólnie uznanych i podstawowi wych norm społecznych (prawnych i obyczajowych), co wynika z negatywnego _; i destruktywnego do nich ustosunkowania si4 Wykolejenie społeczne traktowane i jest bowiem jakoukład postaw destruktywnych.manifestujących się zachowaniami negatywnymi. O wykolejeniu społecznym nie decyduje jednak charakter przekraczanych norm społecznych, lecz psychiczne źródła niedostosowania społecznego. Tkwią one przede wszystkim w sferze zaburzeń motywacyjno-emo-cjonalnych, a nie w sferze dyspozycji instrumentalnych (wiadomości i umiejętności). Tym samym spod oddziaływania resocjalizującego wyłączeni są ci, u których niedostosowanie społeczne wynika bądź z odmiennej kulturowo przynależności społecznej (na przykład przestępczość Cyganów), bądź z antagonizmu konstruktywnego (np. przestępcy polityczni).

O ile wykolejenie społeczne jako stan obejmuje charakter postaw, o tyle ■ wykolejenie jako płO^S^otyczy nabywanią, uczenia się negatywnych nastawień

81