DSCN1676

OJ

l.j. Krzepnięcie oaiewu

części odlewu. Jeżeli do nadlewu nie jest dołączony wlew doprowadzający (a więc w czasie zalewania formy metal nie przepływa przez szyję), to moduł ss^yi powinien być średnią arytmetyczną obu tych modułów. W przypadku doprowadzenia metalu do nadlewu, moduł szyi można przyjmować o 3 -t- 5% większy od modułu odlewu.

Przy obliczaniu wymiarów przekroju poprzecznego szyi w dowolnym miejscu (boków prostokąta) należy stosować wzór (1.23), gdzie jeden z boków prostokąta można ustalić dowolnie (np. przy nadlewie powinien on równać się średnicy nadlewu).

Wykładziny i otuliny izolacyjne i egzotermiczne

Stosowane są dwa podstawowe typy materiałów formierskich, których zdolność chłodzenia odlewu jest znacznie niższa niż typowej masy formierskiej. Materiały izolacyjne mają mały współczynnik przewodności cieplnej — są to najczęściej materiały ceramiczne o dużej porowatości lub materiały włókniste. Natomiast w materiałach egzotermicznych w chwili zetknięcia się z gorącym metalem zostaje zainicjowana reakcja chemiczna, w wyniku której wydziela się ciepło dodatkowo nagrzewające formę i odlew. Materiały egzotermiczne są bardziej skuteczne, ale zarazem droższe od izolacyjnych.

Wykonane z materiału izolacyjnego lub egzotermicznego wykładziny (inaczej wkładki) służą do wydłużania czasu krzepnięcia ścian odlewu, zastępując ich pogrubianie (np. w celu wydłużenia zasięgu działania nadlewu), natomiast otuliny służą do wydłużenia czasu krzepnięcia nadlewów. Zastosowanie obu typów wyrobów pokazano na rys. 1.67. Widoczna jest duża oszczędność materiału odlewu (zwiększenie uzysku odlewniczego), jednakże korzyści ekonomiczne stąd wynikające są zmniejszone o koszt wkładek i otulin.

Rysunek 1.67. Zastosowanie materiałów izolacyjnych lub egzotermicznych do zasilania fragmentu odlewu: a) nadlew zwykły bez niezbędnego pogrubienia ścian (rozwiązanie złe), b) nadlew z niezbędnym pogrubieniem ścian, bez użycia materiałów izolacyjnych lub egzotermicznych, c) zastosowanie otuliny do nadlewu, d) zastosowanie wkładek zamiast pogrubienia ściany, e) zastosowanie otuliny i wkładek [26]; 1 - otulina nadlewu, 2 - wkładka