MELANIA KUCHOWSKA
MELANIA KUCHOWSKA
woj- Piła) powtarzały się odciski pszenicy płaskurki «//Voc-
<k>wo ■
<■ ■—V a na stanowisku kultury trzcinicckicj (Złota Pińczowska, woj. K.ielce> znale-
zaooo odcisk pszenicy zwyczajnej (Irł/^um artriiitm). Marginesowo warto jeszcze
dodać, te z roilin dziko rosnących w kulturze iwieńskiej występowały szczotki orze* chÓM łesacz>*ny (Cprj-fcir osełłann) i drewno dębu (Q«errM5 -*'/»->• w kulturze trzcinicc-kicj zaś — węgle sosny zwyczajnej (Pinia zZ/wer/ris).
Innych anlormagi dostnrezyły materiały ze Smolna Wielkiego, woj. Zielona Góra. związane z kulturą hatycką. gdzie zbożem dominującym, i to bardzo wyraźnie, było proso zwyczajne (Ponimm mi/iczceum), występujące w ponad 96% odcisków, co zaranu określa Jcgro stosunek do pozostałych znalezisk zbóż. Oprócz tego na tym samym stanowisku znaleziono po I odcisku ziarna pszenicy zwyczajnej (Triiicum arrrrww) t jęczmienia zwyczajnego (//ordrum ru/gaze). Ponadto w Smolnie Wielkim njawnioso duże ilości niewyraźnych odcisków jęczmienia <ap.), których mc t.Iictooo ze względu na ich stan rachowania, a które mogłyby się? przyczynić do powięksaema liczby znalezisk pozostałości tego zboża. Tak znaczny udział jęczmienia i prosa, jak się to przyjmuje. mógłby sugerować przewagę gospodarki hodowlanej zwierząt domowych nad uprawami roślin. Były to informacje źródłowe, których
Również wy raźną przewagę odcisków jęczmienia zwycząjncgo (ź/or</eum \’i*Igare} nad n a zauważyć w młodszych okresach tej epoki ; wykazują to obiekty, np. w Pod-
Niezwykle interesujące dane otrzymano dla zespołu osadniczego w Worytach
podstawie
bardzo wyraźnej dominafji odcisków jęczmienia zwyczajnego (//orr/eirm rulgcsr^).
badań odcisków na polepie i ceramice. Oprócz
wały się na identycznym poziomic frekwencji — około 3 %. Ponadto, w zespole
pszenica zwyczajna acstivzz/*z) oraz pszenica (7W-
i proso zwyczajne. Analiza pyłkowa wykaszała również m. in. znaczne ilości pyłku
Ticzsm ąp.). A. więc w tym zespole osadniczym oprócz jęczmieni a uprawiano pszenice
odcisków wysunął wę owies siewny (yśrena sa/ira), osiągając 75% znalezisk wszystkich zbóż Drugie micjicc zajął jęczmień zwyczajny (//orc/enm vit/gare), trzecie —
rfumium milćocrum). Oprócz tego znaleziono po jednym odcisku
pszŁuicy (THrinea ) • żyta zwyczajnego (Srea/r reren/e).
* dobrze zachowane ziarna z epoki brązu należały do pszenicy •w ińćorcuni). wykonano więc pomiary 100 ziaren (M. lCIichowska
1975. s- 125. 12*j Wielkość ich w porównaniu do analogicznych z wczesnej epoki łdaza (tabela 3) jest najbardziej zbliżona do ziaren z Bnina. Tak zarysowały się
opraw me w epoce brązu na podstawie dotychczas opracowanych materia-
Tabela 3. Zestawienie wielkości ziaren Triiicum. durnemu Triiicum aathum i Triiicum acilito• -cimpaetum oraz Triiicum sptlia z wczesnej epoki Żelazn
Tablc 3. A compilatktn of lho sizc of grains Triiicum dieoecum, Triiicum aesihum, Triiicum aeiilro-• compact urn and Triiicum spclta from the Early Iron Ago
Stanowisko 1 |
Wiclkofc |
w mm |
Indeks |
Autor | ||
L |
U I |
O |
L:La |
G:La | ||
Biskupin |
min. 5.2 i |
3.0 |
2.6 |
B. Jaroó 1938 | ||
(W |
maks. 64 |
3.3 |
3.2 | |||
sred. 5.70 | |
2.02 |
2.50 |
189 | |||
1 Biskupin |
mm. 4,3 |
2.8 |
2,1 |
B. Jaroó 1938 | ||
(40) |
maks. 64 |
3.8 |
24 | |||
5.35 |
338 |
2.59 |
158 | |||
| Bnin |
min. 4,5 |
2.4 |
1.8 |
1 171 |
I 71 |
M. Kbchonska 1975 |
(50) |
maks. 6,0 |
34 |
24 |
187 |
75 | |
ind. 5.3 |
2.9 |
24 |
182 |
! 182 |
Smuszewo
(100)
Jankowo
(5)
Szczecin
wal (4) | ||
Biskupin (40) | ||
Biskupin (40) | ||
i I |
Biskupin (15) | |
& |
Bnin (30) | |
■1 . . |
Bnin (30) | |
L- |
Bnin (10) |
min. 4,3 maks. 6,4 łred. 4,39
min. 4.8 maks. 6.8 4fed. 5,98
min. 5,5 maks. 6.6 lr«d. 5.97
min. 4,2 maks. 5,s ***!■ 4.83 min. 3,1 maks. 4.5 irtd. 4.iu
min. 3,6 maks. 5,0 wwl. 4.3
min. 4,| maks. 5,6 ired. 4,6
24 |
14 |
166 |
60 |
M. Klichowska 1977 |
34 |
2.9 |
267 |
100 |
(1979) |
2.78 |
249 |
196 |
83 | |
2,7 |
2,0 |
177 |
74 |
M Klichowska |
3.4 |
24 |
216 |
100 |
(dane nie publikowane) |
2.98 |
2.52 |
199 |
66 | |
34 |
24 |
K. Mokknhawer 1964 | ||
3.4 |
2.3 | |||
3.10 |
2.25 | |||
2.6 |
14 |
B. Jaroó 1938 | ||
3.4 |
Ł4 | |||
JM |
249 |
160 | ||
2.6 |
14 | |||
3.6 |
2.7 | |||
3.14 |
2.44 |
130 | ||
24 |
2.1 | |||
3.0 |
2.4 | |||
2.74 |
248 |
160 | ||
2.8 |
2.1 |
.« |
74 |
M. Klichowska 1975 |
3,9 |
2.9 |
160 |
73 | |
3.4 |
2.5 |
152 |
73 | |
24 |
2.0 |
138 |
72 | |
3.6 |
24 |
144 |
80 | |
,3.a |
24 |
134 |
71 | |
2.8 |
2.1 |
146 |
75 | |
3.2 |
2.6 |
175 |
81 | |
3.0 |
2.3 |
153 | |
76 |