Maź ■ wto) HM dm bobie osób zdolnych do pncy i golowych pud B pracę I określone ay|mt1mwr I inne korzyści (np. natury socjalno bjiowcj) opMaie pnyjpt. Maź H roboczej 2ileży przede wszystkim od wielkości poyro-I nfrrr*—y* Naalępnym pBfal kutthwym podaż, lecz już w znacznie nmirjnyui ooprou. B poziom plac I polityka placowa, ponieważ część <adb dotąd frfy^ąryrh B iklonaa podjąć iMnómcn* dopiero wtedy, gdy płaca osiągnie odpowiedni I H rdsnirm - ptffitf. Wajemoe stosunki ilościowe międ/y podażą pracy I popytem aa nią wpływają na rttmowagę na rynku pracy Brak tej równo wagi powodują bądź bezrobocie. jeżeli podaż pnewyżua popyt bądź niedobór siły roboczej, w razie odwrotnej relacji podaży do popytu. W pierwszym wypadku mamy do czyaśeaśa I rynkiem pracodawcy, co oznacza upr/y n ilejowaną pozycję przedsiębiorstw, pozwalającą im I pewnym stopniu dyktować warunki zatrudnienia I płacy. I drogim wypadku - z rynkiem pracownika na którym pracownik ma większe możliwości wyboru miejsca pracy i poziomu zarobku.
Jednym I elementów oddziałujących poważnie na organizację rynku pracy jest lyslrm pośrednictwa pracy. Konwencje i zalecenia Międzynarodowej Organizacji Pracy (MOPj preferują puMiczae instytucje pośrednictwa pracy oraz przewidują likwidację ptataych biur pośrednictwa pracy lub poddanie ich daleko idącej kontroli ze mony arzędów publicznych lub państwowych. W krajach zachodnich działają róż-•ego rodzaju instytucje. np. giełdy pracy, biura pośrednictwa pracy, prowadzone prze/ państwo, IJadze komunalne, związki zawodowe lub osoby i spółki prywatne, wpływające na organizację rynku pracy. W Polsce pośrednictwo pracy jest realizowane głównie popr/r/ rejonowe urzędy pracy. Istnieją też prywatne agencje pośrednictwa pracy, które zamieszczają oferty pracy (np. w Internecie) i na zlecenie firm prowadzą rekrutacje pracowników.
Postęp nauki I techniki sprawia, n rosną potrzeby i wymagania dotyczące poziomu I zakmu wiedzy oraz kwalifikacji zawodowych zatrudnionych. Chodzi tu o kwalifikacje bardzo szeroko pojęte: od poziomu zasadniczej szkoły zawodowej do po-/iomu wy/s/ych Uudiów uniwersyteckich czy zawodowych. Przygotowanie zawodowe młodzieży mu/c się odbywać I zasadniczych szkołach zawodowych lub średnich Szkotach zawodowych. W zakładach rzemieślniczych, prowadzonych przez rzemieślników tagńymującydi się dyptamem mimza w określonym zawodzie uprawniającym do szkolenia oczaiów. można zdobywać I po paroletnim okresie nauki 8 kwalifikacje czetad-nikt. czyli w pełni wyuczonego rzemieślnika I zawodzie. W przedsiębiorstwach fik leż mpńzannt dołem*. których ukończenie - po zdaniu floaownego egzaminu - (taje tymi robotnika kwafifikowanego lab mimza w zawodzie.
.Szkolenie pnklyrznc w szkole zasadniczej odbywa się w warsztatach szkolnych lub w wronach i wydziałach pr/edsifbiomwa. Szkolenie praktyczne w zaklad/ic produkcyjnym ma if zaletę, że pozwala zapoznać ucznia z całością procesu produkcyjnego, jego lech-przedsiębiorsiwach zmudnhjących mniejszą liczbę pracowników, w laśrydi szkoli się niewielu uczniów, można szkolenie przeprowadzać w formie szkolenia BHHMfittMJ* Wysoko wykwalifikowanemu pracownikowi przydziela aię pod opiekę
>5, utnnani
■ ^>li I którym przekazuje swc umkjęaośb bcfcc«c.Opitonm$ -3 “c®^-'“J^^/jeży (uważną rolę w /dobywaniu pn« spokcafatm ajhag S aOpy™ nu***""* s>»m fezUłcenb i dokształcał* doraljth
-i___■ <- Syacn urn nabiera coraz większego nuezena. gdyż pnngaąya OjHp
^„lucj., (oj/iij^' i odmian produkcji ora/ technologii. ■ tak/c unowoacłnienia iwya i ur/^dźok aywfią meuManoego podanaieraa kwalifikacji aaodpayh Ma «• Mniei paddnuK znaczenie w przckwalifitoweie 01A, które utraciły pracę i a dotychczas wy-tony wwyro zaw«d/ic nic mogą znaleźć zatrudnienia. W tra tęcaćb adebywy one aowe • umicjętnt»<ci i kwalifikacje /większ^ącc sumę na uzyskanie pracy.
Wśród form szkoleniu i doskonalenia kwalifikacji pracowników zainidniofiyfifc w różnych jednostkach organizacyjnych można wyróżnić:
• studia podyplomowe, organizowane dla pracowników z wyższym w^uakaea przez szkoły wyższe przy współudziale PAN i instytutów ruuktw>b*ecądc
• kuny prowadzone przez zakłady pracy, ośrodki szkolenia i illnadran kadr lob inne jednostki i organizacje do tego upoważnione;
• ukoknic przy warsztatowe w macierzystym zakładzie pracy w celu podflifldjH kwalifikacji robotnika;
• kunokonfercncje, sympozja i seminaria, obejmujące zamknięty cykl zajęć dydaktycznych o określonej tematyce.
Motywem, czyli pobudką, działalności ludzkiej jest zaspokojenie yakkjf don* nej lub stałej potrzeby. Motywacje pracowników skłaniające ich do wyłonił danego zawodu, podjęcia określonej pracy lub starania o zatrudnienie w określonej brany czy jednostce organizacyjnej mogą być bardzo różne. Często swój wybór prawwnicy motywuj;| tym. ze oczekują zaspokojenia takich na przykład potrzeb, jś dobycie interesującego zajęcia, uzyskanie samodzielności w pracy, możliwości uzyskania szybkiego awansu w danej branży lub zawodzie, wejście w dobre tforaaki międzyludzkie. uzyskanie dobrych zarobków, osiągnięcie innych korzyści (mieszkanie, szkolenie itp.).
Od stopnia zaspokojenia potrzeb zależy w dużej mknę stosunek pracownika do wykonywanej pracy. Sposób zaspokojeni* potrzeb może być pozytywny lub naganny. Pracownik odznaczający się dożą ambicją, jeżeli jest człowiekiem prawym, może ją zaspokajać, starając się pracować jak najlepiej. uzyskując dzięki terno to uznanie, szacunek i awans. Człowiek o niskim morale wejdzie na drogę intryg i będzie „otrącać" tych, którzy są jego konkurentami, przewyższają go kwalifikacjami albo narazili mu się czymkolwiek.
Zakres obowiązków pracownika 1 sposób ramowy precyzują przepisy Kodeksu pracy. Podstawowym obowiązkiem pracownika jest sumienne I staranne wykonywanie pracy, przestrzeganie dyscypliny pracy oraz stosowanie się do poleceń przełożonych. dotyczących wykonywania pracy.
W ramach tego obowiązku pracownik powinien:
• przestrzegać obowiązującego w zakładzie czata pracy i wykorzystywać go w ipo-
tńb jak najbardziej efekty wny, r
• dążyć do uzyskania w pracy jak najlepszych wyników;!
wam*****