38246 Werbalna0

128

Część K PMMwylWMg**#    _____

na bok iMtijc /ało/rnw. naM.iuicnia i uprzedzenia, które za/iryi,. Kiior/iMiifcM m procesie oceny oraz tło »|>mwd/atiin jej li^-afha4d.

Jednym /c* ijnnobi^w sprałstirania prixrau wykor/ysiywjiriego cło twor/en,. tira/rn /r.*a /adau jnir m>1>io różnych odmian piąstko pytania: ..Dl.ii . (Senne. KJcrrrer. Kof»er«*. Rew*. Smith. 2002). |«r/eli przed aformuiiwauoi •tTo/rriu « kimś bądź o erymi postawisz to pytanie pięć razy. lo lepiej po/nau iy. rok inzurrioKaniii i pr/y^'łc /afozenin. ZasiaiiÓK się nad następującym pr/yktadrn

My%. że ta osoba Jest leniwa.    .    -, Diactcgu?

iVinił*v%'ii/ nie oddala pracy zaliczeniowej w terminie.    Dlaczego'

Ponieważ nic umie torganf/ować się na czas.    Dlaczego?

Nikt pewnie nie w v/.onił jej. jak dobrze organizować sobie czas. Dlaczego? Ponieważ w szkole średniej, do której uczęszczała, prawdopo- Dlar/ero? dobnie nic miała zadawanej pracy domowej.

J*«»*tiiwierne pytania „DJą^ego?" pomaga w zrozumieniu założeń wykorns-rywimyeh pr/> wytifRaniu wniosków. W tym przykładzie, profesor wiąże apófiuetut oddana pracy zaliczeniowej z brakiem umiejętności organizowania sobie caw, a następnie wnioskuje, ze te umiejętności nie rozwinęły się. ponieważ student iik miał zadawanej pracy domowej na wcześniejszych etapach edukacji. Po przeanalizowaniu *•'»»< ucha przyczyn, profesor może w inny sposób podejść do studenu, zadająt pytanie.- ..Co doprowadziło do oddania pracy zaliczeniowej zbyt późno?".

Innym sposobem spowalniania procesu percepcja jest wykorzystywanie różnych perspektyw przy spostrzeganiu ludzi a wydarzeń, co oznacza, że trzeba •* yjw’ pn/a granice odniesień r przeanalizować swoje spostrzeganie ludzi i wydarjcń z różnych punktów widzenia. Strategia ta może pomóc w uzyskaniu wglądu, którego inaczej nie byłbyś wstanie uzyskać. Na przykład, profesor może przeanalizować,jiik /C- swojej perspektywy student przeżywa sytuację spóźniania się z pracą zaliczeniową l’"*lcv)i może wyobrazić sobie, jak inni koledzy i inni studenci mogą traktować tą sytuację. W tyin rozdziale, zdolność przyjmowania perspektyw innych Judzi i pos«J-zegkmi.-j sytuacji ich oczami Jest nazywana przyjmowaniem ról.

3.5.2. Przewidywanie konsekwencji

Pizy ocertutuiu ważne są również potencjalne krótko- i długoterminowe •kurki spóśrrżeżęń i ujawniania własnego ja. Zsistsmów się nad osobą pozostającą w związku ur/ucin*rvm. Zolii/my. że ma ona za sobą historię niewierności i czuje. że dla dobra «*bex nego związku „musi być czysta j uczciwa" w stosunku do nowego partnera. Ov powinna ujawnić informacje na lemat swojego wcześn iejwego /wiązi ur lh odpowiedzieć na to pytanie, osoba ta powinna rozważyć krótkoterminowe skutki takiego odkryćist się. Mozę spróbować od |>o wiedzieć na następując pytania: .l>v mój nowy partner jest gotowy na ten rodzaj odkrywania się?. Co

/ritłii z lj| Informacji?, Czy zerwie n:»z związek- ery ładzie go kontynuował?" Owita oka powinna inkir rozważyć długoterminowe swojej dctssji. -<*./> to odkrycie eietar wzmocni na** związek w miarę upływu czasu?, Cz> |xipr/ez otwartość i uczciwerii mo/einy budować związek oparty na zaufaniu. czy też to ujawnienie prawdy sprawi, ie będę widziana jako osoba niegodna zaufania w oczach mojego partnera?" W wielu przypadkach nic ma oczywistych odpowiedzi na tego rodzaju pytania. Jednakże, dzięki przemyśleniu skutków odkrywania się. możesz zyskać lepsze zrozumienie, czy to pomoże, czy też jedynie naruszy twój związek.

3.5.3. Przewidywanie przyszłości

Osiągnięcie rozwoju osobistego zakłada dokonywanie wyborów co do tego, jaka osobą chcesz się stać. Gdy oceniasz swoje zachowania, pustawy i wartości, możesz /.dawać tobie sprawę, że działasz w sposób, który nic jest az tak skutcr/nv czy stosowny jak chciałbyś. Jak możesz najlepiej zmienić swoje zachowania, postawy i wartości? W zmianie Ja są użyteczne dwie strategie

Pierwsza to koncentrowanie uwagi na tym, co robiłeś dobrze w przeszłości i na tvm, co obecnie dobrze robisz. Przez docenienie lego. co robisz dobrze, możesz rozwinąć zdolność doceniania pozytywnych możliwości przez wybiórcze koncentrowanie uwagi na przeszłości i obecnych mocnych stronach i zaletach (Barrett, 1944. s. 40). Dzięki koncentrowaniu się na własnych sukcesach, a rac problemach, możesz szybko osiągnąć rezultaty, których pragniesz. Na przykład, tacy baseballiści, jak Mark McGuirc lub Sammy Sota, potrafią ignorować wrogi dum. letni upał i trudności w odbiciu w nocy. Dzięki temu potrafią skupić energię na wykonaniu zadania - uderzeniu piłki baseballowej. Podobnie, kiedy ludzie są w depresji lub są zaniepokojeni brakiem zdolności komunikacyjnych, mogą zmniejszyć poziom negatywnych emocji dzięki skoncentrowaniu się na sytuacji, w której im się powiodło, gdy nic okazywali depresji i lęku.

Druga strategia zmiany Ja to ustanowienie rozsądnych celów, które chcesz zmienić. Jeżeli dokonujesz małych zmian w zachowaniu, to zmiany te gromadzą się z czasem i doprowadzają do większych (Whcatlcy. 1994). Na przykład, powiedzmy, że chcesz stać się bardziej przyjacielski i postrzegany jako bardziej towarzyski przez innych. By to osiągnąć, możesz ustanowić ceł. którym będzie witanie każdego z uśmiechem. Z czasem te wydawałoby się nie/narzące zmiany w twoim zachowaniu mogą ci przynieść, wśród przyjaciół i znajomych, opinię człowieka nastawionego przyjaźń u.*,

Aby ustanowić rozsądne cele. które pomogą ci zmieńh własne Ja. zastanów się nad następującymi wskazówkami:

•    określ rodzaj małych zmian, które mogą dać duże rezultaty , jeśli będą stałe,

•    określ konkretne zadmwania. które podlegają twojej kontroli i są możliwe do wykonania.

■ zdobądź wiedzę na temat kontekstów, w których te zachowania powinny być wykonywane.