81605 SNC00103

Zatady ogólne

Art. 17

MMMa u ft w/gtó] / km/i , e i

ie mc ości na*t» fckl órguiol na wbMl *P-

mą jednorfbL a ustanowi* lasnośćSkah tuje się rów* dnostkę orp» tanuwioacfi • i flść odponkM

owa w ust. U* y zarząd * ^

zawsw w ^

£ trwały , odpo^ trwałego ^

ma

on*

itr

u>ł° *ądcy

zar

tai_

iści * ^

^°^eg

wg&rj

stos¹

u*

■SP⁹* wT I

•» \    t

• i»®    >j

Aa je ^

iy ^wie^tły

prawa i przedmiotem jego jest własność lub inne prawa rzeczowe, wówczas istnieją podstawy do przyjęcia, że obrót dokonuje się w ramach stosunków cywilnoprawnych. W sytuacji gdy w obrocie występują jednostki organizacyjne państwowe i samorządowe nie mające osobowości prawnej i przedmiotem jego jest trwały zarząd, który nie jest cywilnoprawnym prawem podmiotowym, mamy do czynienia ze stosunkiem o charakterze administracyjnoprawnym. Trwały zarząd powstaje z mocy decyzji starosty bądź odpowiednio zarządu gminy, powiatu i zarządu województwa, mocą której podmiot prawa przekazuje na rzecz własnej jednostki organizacyjnej część swoich uprawnień do wykonywania prawa własności w zakresie korzystania z nieruchomości i pobierania pożytków. Przekazanie jednostce organizacyjnej uprawnień do władania nieruchomością umożliwia jej realizację celów, dla których została utworzona. Jeśli jest to jednostka organizacyjna Skarbu Państwa, to Skarb Państwa — jako podmiot prawa cywilnego zachowuje prawo własności, a państwowa jednostka organizacyjna nabywa prawo do korzystania z własności podmiotu zwierzchniego. Taka sama sytuacja występuje w relacji jednostka samorządu terytorialnego — jej jednostka organizacyjna nie mająca osobowości prawnej.

3. Jak wynika z brzmienia art. 17 ust. 1, państwowe i samorządowe jednostki organizacyjne mogą występować w obrocie nieruchomościami i nabywać na rzecz podmiotu, w strukturze którego działają, zarówno prawo własności do nieruchomości, jak i prawo użytkowania wieczystego. W wypadku nabycia przez państwową jednostkę organizacyjną prawa użytkowania wieczystego obciążającego własność państwową, nabyte prawo wygasa, gdyż następuje zespolenie w rękach jednego podmiotu prawa własności nieruchomości i prawa obciążającego nabytą nieruchomość. Taka sama sytuacja ma miejsce w wypadku nabycia przez samorządową jednostkę organizacyjną prawa użytkowania wieczystego ustanowionego na prawie własności samorządowej.

4. Zarządca nie może bezpośrednio rozporządzać swoim uprawnieniem przez przeniesienie praw do wykonywania trwałego zarządu na rzecz innej jednostki organizacyjnej nawet za zgodą organu, który ją utworzył (art. 48), natomiast może oddać przedmiot trwałego zarządu w najem, dzierżawę i użyczenie. Do dysponowania nieruchomością na podstawie czynności o charakterze obligacyjnym zbędne są uprawnienia prawnorzeczowe (patrz orzeczenie SN z dnia 29 października 1970 r., 111 CRN 328/70, OSNCP 1971, nr 3 poz. 20; w orzeczeniu tym Sąd Najwyższy wyraził zapatrywanie, że osoba nie będąca właścicielem gruntu, użytkująca grunt bez tytułu prawnego, może skutecznie zawrzeć umowę obligacyjną z. osobami trzecimi; także w orzeczeniu z dnia 30 marca 19S9 r., 1 CR 337/57, RPEiS 1958. nr 4. Sąd Najwyższy przyjął, że wydzierżawiający nie musi być właścicielem lub osobą rzeczowo uprawnioną do przedmiotu dzierżawy). Czynności te jednak wchodzą w zakres racjonalnego gospodarowania w ramach trwałego zarządu i nie mogą nadawać temu stosunkowi — trwałemu zarządowi charakteru prawa podmiotowego. Bliższe uwagi na temat prawnego charak-