22 (416)

m i aooui aa i jan - boziom podstnwowy

116. Tabela przedstawia zawartość wody w organizmie człowieka w różnych okresach

jego życia.

Okres życia	wiek	Zawartość wody w organizmie w % masy ciała kobieta mężczyzna
i	0-1 miesiąc	76
I!	1-12 miesięcy	65
III	1-10 lat	62
IV	11-16 lat	59	57
V	17-39 lat	61	50
VI	Powyżej 40 lat	55	47

Podaj oznaczenia dwóch kolejnych okresów życia człowieka, między którymi następuje największy spadek zawartości wody w organizmie.

zadanie za I punkt

117. Pietwszy etap rozwoju zarodkowego człowieka (bruzdkowanie) charakteryzuje się częstymi podziałami komórkowymi. Między kolejnymi podziałami dochodzi do wzmożonej syntezy między innymi DNA i białek. Podaj, dzięki jakiemu procesowi, mimo wzmożonej syntezy DNA, komórki zarodka człowieka pozostają diploidalne.

zadanie za 1 punkt

118. Na podstawie analizy danych liczbowych z zadania 115 sformułuj dwa wnioski, określające tendencje zmian tempa zwiększania się wysokości ciała dziecka w ciągu pierwszych dwóch lat jego życia.

zadanie za 2 punkty

119.

cukier

sole mineralne

mocznik

woda

cukier

sole mineralne woda

Schemat przedstawia w sposób uproszczony wytwarzanie moczu w kanaliku nerkowym.

Określ, w której części nefronu (A, B czy C) zachodzi proces filtracji. Podaj nazwę produktu otrzymanego w wyniku filtracji.

zadanie za 2 punkty

120. Nerka jest ważnym narządem regulującym skład i ilość płynów ustrojowych. W tabeli przedstawiono średnią prawidłową zawartość niektórych składników osocza krwi, moczu pierwotnego i ostatecznego (w %).

Składnik	Osocze	Mocz pierwotny	Mocz ostateczny
Woda	90-92	99	98-99
Białka	7-9	0	0
Glukoza	0,1	0,1	0
Sód	0,3	0,3	0,4
Kreatynina	0,001	0,001	0,075
Mocznik	0,03	0,03	2,0

Wypisz z tabeli składnik, który nie ulega filtracji w nefronie oraz składnik, który ulega w nim całkowitej resorpcji (wchłanianie zwrotne). Uzasadnij swój wybór dla każdego składnika, posługując się danymi z tabeli.

zadanie za 2 punkty

121.    Podczas powstawania moczu w nerkach, glukoza jest transportowana z nakładem energii z wnętrza kanalików nerkowych do naczyń krwionośnych (wchłanianie zwrotne).

A.    Uzasadnij, czy transport glukozy z kanalików nerkowych do naczyń krwionośnych jest aktywny, czy bierny.

B.    Określ konsekwencje wchłania zwrotnego glukozy dla składu moczu zdrowego człowieka.

zadanie za 2 punkty

122.    W usuwaniu zbędnych i szkodliwych produktów przemiany materii z organizmu do otoczenia, poza układem wydalniczym, uczestniczą też inne struktury organizmu człowieka. Wymień taką strukturę i przypisz jej rodzaj (rodzaje) wydalanych produktów przemiany materii.

zadanie za 1 punkt

123.    Wielu chorób nerek i dróg moczowych można uniknąć, przestrzegając podstawowych zasad higieny. Podaj dwa zalecenia, których należy przestrzegać w trosce o prawidłowe funkcjonowanie układu wydalniczego oraz wyjaśnij, dlaczego.

zadanie za 2 punkty