23

Badania, przeprowadza się na próbkach okrągłych (toczonych), kwadratowych i sześciokątnych (struganych) oraz płaskich. Najczęściej jednak stosowane są próbki okrągłe o średnicy d₀>3 mm z główkami do chwytania w szczęki maszyny wytrzymałościowej.

Długość-pomiarowa badanej próbki wynosi:

L₀=5d₀ lub L₀=5,65 4^so , dla próbek krótkich,

L₀=1 Odo.lub L₀= i 1,3 V ^so , dla próbek długich,

A

gdzie : 3o - powierzchnia przekroju początkowego próbki, mmż; dio - średnica próbki, mm".

Kształt próbki do badania wy trzymałości przedstawiono na poniższym rysunku

Kształt próbki do badań wytrzymałości stali na rozciąganie

Podczas badania sporządza się wykres zależności odkształcenia od naprężenia

Odkształcenia stali w zależności od działającej siły

Charakterystycznjmi wielkościami naprężeń są:

R_s - granica sprężystości, jest to największa wielkość naprężenia, przy której stal zachowuje cechy sprężyste,

Rh - granica proporcjonalności, punkt, do którego wydłużenie próbki jest wprost proporcjonalne do naprężenia- prawo Hooke’a),

R. - granica plastyczności, wielkość naprężeń, przy których materiał próbki zaczyna odkształcać się przy niewielkim wzroście naprężeń,

Rm - granica wytrzymałości, określona ze wzoru:

gdzie: F_m - naj większa siła obciążająca, osiągnięta w czasie badania, MN;

S₀ - pole pierwotnego przekroju poprzecznego próbki, m².

Po zerwaniu próbki określa się także jej wydłużenie, będące stosunkiem trwałego wydłużenia