280 281 (3)

Znając pojemność kondensatora w mikrofaradach i opór obwodu w omach, obliczymy chronaksję w milisekundach wg wzoru:

T (czas chronaksji) = R.C. 0,37

R — opór obwodu (średni opór = 11.00 Q); C — pojemność kondensatora w mikrofaradach; 0,37 — współczynnik Lapicque'a dla chronaksji.

Iloczyn oporu obwodu przez pojemność kondensatora da czas poszukiwany dla chronaksji (przy uwzględnieniu współczynnika 0,37). Otrzymana wartość czasu jest proporcjonalna dla chronaksji badanego mięśnia.

Nowoczesna aparatura elektronowa umożliwiła wykorzystanie prądów impulsowych w elektrodiagnostyce. Stosujemy: prąd stały o impulsach prostokątnych; prąd neofaradyczny; i prąd eksponencjalny

0    impulsach trójkątnych.

Czas impulsów prostokątnych i trójkątnych może być dowolnie regulowany od 1000 ms do 0,1 ms. Czas przerwy stosuje się duży od 2000 ms do 5000 ms, ponieważ do elektrodiagnostyki odpowiedniejsze są impulsy pojedyncze. Dawka natężenia prądu powinna być wystarczająca do uzyskania skurczu progowego.

Nowoczesna aparatura wyposażona jest w stabilizatory napięcia i natężenia (tzw. sterowane napięcie i natężenie constant voltage — CV i constant courrent CC), dzięki czemu w tkankach badanych impulsy nie ulegają zniekształceniu skutkiem polaryzacji

1    oporu skóry, zachowując swój kształt zasadniczy.

Zachowanie kształtu impulsu w czasie jego działania w tkankach posiada istotną wartość dla badań elektrodiagnostycznych.

Dysponując aparaturą wytwarzającą impulsy prostokątne i trójkątne z dowolną regulacją parametru impulsu oraz prąd neofaradyczny, możemy przeprowadzać następujące badania układu nerwowo-mięśnio-wego:

Badanie pobudliwości galwanicznej. Badanie przeprowadzamy przy użyciu impulsów prostokątnych o czasie 1000 ms. Określamy próg pobudliwości zwiększając natężenie prądu do uzyskania minimalnego progowego skurczu. Elektroda katodowa ustawiona jest na punkcie motorycznym mięśnia. Elektroda anodowa ułożona jest proksymalnie w miejscu odpowiadającym topografii danego mięśnia. Uzyskana wartość natężenia prądu w miliamperach odpowiada reo-bazie.

Badanie pobudliwości faradycznej przeprowadzamy przy użyciu prądu neofaradycznego. Po uzyskaniu skurczu progowego możemy wykonać pomiar mocy impulsu.

Wykonanie wykresu krzywej i/t (natężenie / czas), przy zastosowaniu impulsów prostokątnych prądu galwanicznego.

Celem badania jest uzyskanie wykresu charakterystyki impulsów prostokątnych w zależności od siły bodźca (i) oraz czasu trwania bodźca (t). Jest to próba jakościowa, umożliwiająca stwierdzenie odczynu zwyrodnienia mięśnia. Siła bodźca (impulsu) mierzona jest w mi-liamperach, czas w milisekundach.

Aby uzyskać wykres „krzywej i/t", wykonujemy drażnienie badanego mięśnia katodą z punktu motorycznego, impulsami prostokątnymi początkowo o czasie 1000 ms, przy natężeniu prądu wystarczającym do uzyskania skurczu progowego (wartość reobazy). Następnie, kolejno zmniejszamy wartości czasu impulsu (od 1000 ms do 0,1 ms). Zmniejszając czas poszczególnych impulsów zachowujemy wartość reobazy tak długo, dopóki mięsień odpowiada skurczem progowym. Jeżeli mięsień przy zmniejszeniu wartości czasu impulsu nie odpowie skurczem progowym na podaną wartość prądu dla reobazy, wówczas należy natężenie prądu zwiększyć. Możemy stwierdzić, że natężenie prądu potrzebne do uzyskania skurczu progowego wzrasta, gdy czas impulsu maleje. Wykreślamy krzywą łącząc punkty uzyskanych wartości natężenia w zależności od czasu impulsu. Wykres krzywej określa stan badanego mięśnia.

Ryc. 159 przedstawia wykres normalnej krzywej i/t (wartość reobazy 5 mA, czas impulsów prostokątnych od 1000 ms do 0,1 ms) oraz ponad

Ryc. 159. Wykresy krzywej ilt normalnej oraz przy całkowitym odczynie zwyrodnienia (dla impulsów prostokątnych) (wg Sanden)

nim wykres krzywej i/t przy całkowitym odczynie zwyrodnienia (reoba-za 10 mA, czas impulsów prostokątnych od 1000 ms do 10 ms). Przy całkowitym odczynie zwyrodnienia krzywa wykazuje cechy charaktery styczne: jej wykres zwraca się ku górze i na prawo, wartość progu pobudliwości szybko wzrasta, wartość reobazy duża (10 mA). Przy częściowym odczynie zwyrodnienia wykres krzywej i/t zajmuje zwykle miejscf pośrednie.

28