297

Powiększenie mikroskopu. Powiększeniem kątowym mikroskopu nazywamy stosunek kąta widzenia przedmiotu przez mikroskop do kąta, pod jakim widzielibyśmy ten przedmiot gołym okiem (rozdz. 6.2.1).

Powiększeniem liniowym mikroskopu nazywamy stosunek długości elementu obrazu do długości tego samego elementu przedmiotu lub stosunek wielkości obrazu do wielkości przedmiotu. Wyraża się ono przybliżonym wzorem:

W =

Id

fob fok

(6.5)

l - odległość obiektywu od okularu, d - odległość dobrego widzenia (normalnie 25 cm), ^-ogniskowa obiektywu, f_ok~ ogniskowa okularu.

Wykonanie pomiaru:

1.    Narysować schemat mikroskopu oraz bieg promieni towarzyszących tworzeniu obrazu.

2.    Ustawić kolejno obie soczewki prostopadle do równoległej wiązki światła, np. promieni słonecznych lub odległej żarówki. Przesuwając odpowiednio z drugiej strony soczewki kartkę papieru, znaleźć ognisko soczewki (ostry obraz źródła światła na kartce). Odległość kartki od soczewki jest przybliżoną wartością ogniskowej. Zmierzyć ją linijką.

3.    Umieścić soczewki w uchwytach statywu. Między soczewkami umieścić matówkę.

4.    Pod obiektywem położyć przedmiot zgodnie z warunkiem (6.3) i zmierzyć jego odległość od obiektywu — x^.

5.    Z równania soczewki obliczyć położenie obrazu — y. Na matówce ustawionej w odległości y sprawdzić jego istnienie oraz czy powiększenie jest maksymalne.

6.    Ustawić okular wg warunku (6.4), aby otrzymać ostry i jak największy obraz przedmiotu.

% Zmierzyć odległość obiektywu od okularu — l.

8. Zmierzyć własną odległość dobrego widzenia d, np. czytając książkę, i wg wzoru (6.5) obliczyć powiększenie mikroskopu.

9* Wynilri zestawić w tabelce.