21

Gołka długoostrogowa

Gymnadenia conopsea

Rodzina: storczykowate - Orchidaceae

SIEDLISKO

W górach - łąki i murawy od piętra regla górnego po hale, na niżu - łąki, świetliste lasy dębowe oraz zarośla i brzegi lasóv.. Miejsca otwarte lub słabo ocienione, na podłożu średnio wilgotnym, żyznym, o różnej strukturze, najlepiej gliniastej, o odczynie obojętnym lub zasadowym.

WYSTĘPOWANIE

Licznie w Karpatach i Sudetach, na rozproszonych stanowiskach w pozostałej części Polski. Gatunek rozprzestrzeniony w prawie całej Europie, a także na Kaukazie w Azji, aż po Daleki Wschód.

ZAGROŻENIA

Stanowiska na niżu i w niższych położeniach górskich zagrożone są przez osuszanie i zaorywanie łąk, a także przez pod-siewanie ekspansywnych gatunków traw. Mimo wszystko, ograniczanie intensywnej gospodarki łąkowej, jakie nastąpiło w ostatnich dziesięcioleciach, przyczyniło się do ogólnego wzrostu liczby stanowisk.

CIEKAWOSTKI

Nazwa gatunkowa, pochodząca od greckiego słowa kpnopos (komar, mucha), nawiązuje do kształtu kwiatów przypominającego niektóre owady.

OPIS

Bylina o wysokości do 60 cm, wyrastająca z dwudzielnej bulwy. Liście dolne lancetowate, lśniące, bez plam, natomiast liście łodygowe nieliczne i bardzo wąskie. Łodyga lekko kanciasta, w górnej części czerwonawo nabiegła. Na szczycie łodygi okazały kwiatostan w kształcie walcowatego kłosa. Kwiaty prawie bezwon-ne, ciemnoróżowe lub fiolctowopurpuro-we, rzadziej białe. Warżka kwiatu 3-wrę-bna, z nitkowatą ostrogą o długości do 20 mm, odgięta łukowato w dół. Dwie boczne działki okwiatu szeroko rozpostarte, natomiast trzy pozostałe - tworzące hełm o długości 4-6 mm.

KWITNIENIE

Maj - lipiec. Kwiaty zapylane są przez motyle dzienne i ćmy.