6 Nota redakcyjna
Oddając zbiór do druku, redakcja dołączyła do niego wzorem prekursorskiego tomiku jeszcze dwa artykuły nie przewidziane w programie sesji: T. Lisowskiego i A. Jabłońskiego.
Temat spotkania ze zrozumiałych powodów interesował językoznawców, głównie historyków języka polskiego. Nie doszłaby jednak do skutku ani sama sesja, ani obecna publikacja, gdyby nie patronat (też - co istotne - finansowy) Międzywydziałowego Zakładu Badań nad Literaturą Religijną KUL i gdyby nie osobiste czynne i skuteczne zainteresowanie prof. Marii Jasińskiej-Wojtkowskiej i prof. Stefana Sawickiego realizacją spotkania i wydaniem tego tomu. W imieniu redakcji i całego zespołu autorskiego oraz pozostałych uczestników spotkania w Kazimierzu pragnę Im za to gorąco podziękować.
W organizowaniu sesji i gromadzeniu jej materiałów sekundował podpisanemu niezawodny mgr Henryk Duda. „Około bardzo wiela” troszczył się i kłopotał podczas jej obrad zapobiegliwy i gościnny mgr Kazimierz Zając.
Wydanie tomu umożliwiła dotacja przyznana przez Komitet Badań Naukowych.
Zenon Leszczyński
IRENA BAJEROWA Kraków
WPŁYW ŻYCIA RELIGIJNEGO NA JĘZYK OGÓLNOPOLSKI (PRÓBA SYSTEMATYZACJI OPISU HISTORYCZNEGO)
Książka S. Rosponda Kościół w dziejach języka polskiego1 nie przeszła bez echa, ale jeszcze nie doczekała się godnej kontynuacji.
Nie przeszła bez echa: ukazało się parę wypowiedzi2, podnoszących jej zalety i krytykujących wady, którymi jest obciążone to dzieło, ciekawe i nadzwyczaj potrzebne, ale nie wykończone skutkiem choroby i śmierci Autora. Obfitość zgromadzonych informacji, interesujący komentarz, jak również braki dostrzeżone przez recenzentów - i doniosłość problematyki tego dzieła - inspirują, pobudzają do dalszych poszukiwań i udoskonaleń. Jednak lepszych ujęć jeszcze nie widać.
A przecie historia kultury polskiej i też historia języka polskiego nie może się obejść bez opracowania zagadnień związków między historią Kościoła a dziejami słowa polskiego3. Język służy wyrażaniu treści kulturowych, ale sam ulega wpływom płynącym z różnych sfer kultury, także ze sfery życia religijnego. Czyż nie jest ciekawe, i
Wrocław 1985.
Trzy wypowiedzi w „Języku Polskim” 66:1986 nr 3-4: S. Urbańczyk. Jak pojmować rolę Kościoła w dziejach języka polskiego (s. 170-175); B. W a I-c z a k [rec.]. S. Rospond, Kościół w dziejach języka polskiego (...] (s. 301-312); T. O r a c k i. W związku z książką Stanisława Rosponda (s. 312-315).
Niewielkie opracowania tego zagadnienia, jakie dotychczas się ukazały, to: T. M i I e w s k i. Rola Kościoła w rozwoju polskiego języka literackiego. W: Księga tysiąclecia katolicyzmu w Polsce. Cz. 2. Lublin 1969 s. 103-131; B. W a I-c z a k. Chrześcijaństwo i Kościół w dziejach języka polskiego. „Życie i Myśl” 33:1984 s. 58-74. Duio miejsca tej problematyce poświęcił też Z. Klemensiewicz w Historii języka polskiego (T. 1-3. Warszawa 1961-1972 i wyd. następne, łączne 1974).