2 (443)

SAMOLOT SZTURMOWY SU-25

Koncepcja samolotu bliskiego wsparcia SU-25 powstała pod koniec lat siedemdziesiątych. Pierwszy projekt powstał w 1972r.

22 lutego 1975r. został oblatany pierwszy prototyp oznaczony T-8. Próby z różnymi silnikami trwały kilka lat. Produkcja seryjna od 1980r. w tym też roku skierowano je do Afganistanu. Stopniowo ich liczba wzrastała i były używane najczęściej w czasie wojny. Ze względu na swoje możliwości były używane w górzystym terenie. W 1986r. używały bomb kierowanych laserowo przeciwko jaskiniom Duszmenów. W 1987r. brały udział w likwidacji oblężenia miasta Khost, a w 1988r. walki o miasto Kunduz. Doszło do walki również z pakistańskimi F-16 jednak Su-25 ma bardzo małe szanse. Su-25 był uważany za najlepszy samolot radziecki w czasie wojny afgańskiej. Su-25 ma bardzo silną i opancerzoną konstrukcję, dzięki temu w początkowym okresie nie poniosły strat. Sytuacja zmieniła się w 1984 po otrzymaniu prze Duszmenów zestawów przeciwlotniczych w tym m. in. rakiety GD Stinger. Nie pomagały pułapki termiczne PPI-26 więc wzmocniono konstrukcję dodając płyty pancerne w newralgicznych punktach samolotu, a zbiorniki paliwa wypełniono materiałem pianotwórczym. Od tej pory samoloty mimo że były często ciężko uszkodzone powracały do bazy.

Ogółem w Afganistanie strącono 23 samoloty Su-25. samolot był używany przez Irak w czasie wojny z Iranem. Brały także udział w czasie operacji "Pustynna Burza”.

Dane taktyczno-techniczne:

Długość    15,53m

Rozpiętość    14,36m

Wysokość    4,80m

Masa własna    9500kg

Masa startowa max.    17530kg

Prędkość max.    950km/h

Promień działania    545km

Uzbrojenie:

Stałe: dwulufowe działko GSz 2-30mm z zapasem 250 naboi na działko.

Podwieszane: na dziesięciu węzłach podskrzydłowych. Mogą być to zasobniki działkowe SPPU-22-01, rakiety powietrze-ziemla, powietrze-woda, rakiety niekierowane, zasobniki rakietowe, bomby różnych wagometrów, pocisków przeciwpancernych.

Dla obrony własnej ma na dole dwie rakiety klasy R-60. Łączna masa uzbrojenia podwieszanego 4360 kg,

Uwagi ogólne

1.    Model jest budowany metodą podwójnych wręg wymaga to doszlifowania dwóch sąsiadujących ze sobą wręg.

2.    Ilość sklejek została ograniczona do minimum większość elementów jest klejona na styk, wymaga to pewnego doświadczenia.

3.    Stosujemy zasadę pasowania części na sucho.

4.    Części oznaczone L i P sklejamy identycznie.

5.    Części oznaczone * naklejamy na tekturę 1mm

6.    Przed rozpoczęciem sklejania zapoznać się z opisem i rysunkami

Opla budowy

Budowę modelu najlepiej zacząć od sklejenia segmentów 4 i 5, które stanowią osłonę wnętrza kabiny I podwozia przedniego Należy zwrócić uwagę przy sklejaniu segmentu 4 na zachowanie symetrii I równoległości wręg 4A i 4B Kabinę wykonujemy wg rys. 5. Wnękę podwozia przedniego wykonujemy wg rys. 9 Możemy skleić cale podwozie bez elementu 27g, który mocuje całość. Podwozie po sklejeniu chowamy do wnęki i unieruchamiamy. Segmenty 1, 2, 3 proponuję skleić na końcu gdyż model wymaga obciążenia z przodu. Sklejamy następnie segment 6, w którym montujemy wnęki podwozia głównego, też zwracając uwagę na zachowanie symetrii i równoległości. Sklejamy następnie segmenty 6,7,8,9,10,11,12 posługując się rysunkami ogólnymi oraz rys. 6. Prawidłowo sklejony model od wręgi 5A do wręgi 11B ma ifnię prostą od góry kadłuba Po sklejeniu kadłuba wklejamy wyposażenie kabiny, fotel pilota oraz owiewkę wraz z oszkleniem rys. 5. Wloty powietrza rys. 3 bardzo ważne Jest miejsce rozpoczęcia oklejania cz. 13a Na części 13P I L od strony niezadrukowanej rysujemy wg szablonu 13 WZ linię, która Jest miejscem przyklejenia cz. 13B, Silniki sklejamy wg rys, 4 Skrzydło cz. 23, sklejamy ożebrowanle 23A-S oklejamy piatem cz. 23, należy to wykonać starannie, aby później krzywizna skrzydła pasowała do krzywizny zaczepów uzbrojenia Następnie cz, 23CL i 23CP przyklejamy skrzydło do kadłuba i oklejamy cz. 24 I 24a rys.8. Na końcu piata przyklejamy część 25. światła lądowania możemy wykonać w dwóch wersjach jako schowane lub wysunięte rys.

7. W wersji II cz. 25e malujemy w środku na srebrno. Montujemy teraz podwozie. Podwozie przednie po sklejeniu w całości unieruchamiamy cz. 27g Przyklejamy osłony UWAGA cz 28b i 28c przyklejamy w pozycji zamkniętej Podwozie główne sklejamy wg rys. 10, Przyklejamy zaczepy pod uzbrojenie UWAGA ważna jest kolejność przyklejania wg rys. ogólnego. Uzbrojenie wykonujemy wg rysunków. Cz. 39 zasobnik pocisków rakietowych modelarze mniej zaawansowani mogą wykonać bez pocisków 39KL. W wersji II sklejamy najpierw cały zasobnik a następnie cz 39KI zwijamy w bardzo ciasne rurki, które powinny z lekkim oporem wejść w część 39b, Możemy teraz zamontować segmenty 1,2,3 po uprzednim wyważeniu modelu, We wręgach 2B I 3A wykonujemy otwory, w które wkładamy druty wz, XVI, XVII po oklejeniu cz 43, 44 Przyklejamy teraz wszystkie drobne elementy kadłuba I druty wg wzorów Gotowy model możemy ewentualnie wyretuszować I polaklerować.

Model został opracowany w skali 1:33 na podstawie materiałów zamieszczonych w: AREOTECHNIKA NR 7 z 1990r oraz MONOGRAFIE LOTNICZE SU-25 NR9

Opracowanie graficzne i opisowo ZBIGNIEW SAJDAK - STALOWA WOLA Okładka    ANDRZEJ CIEŚLICKI - ŁÓDŹ

FLY MODEL

Wojciech Kowalczyk 00-500 Gostynin skr. pocztowa 50 tel. 58-78