272

Badanie kału stanowi cenne uzupełnienie, głównie w diagnostyce schorzeń układu pokarmowego, jak również w schorzeniach ogólnoustrojowych. Oceniając kał należy brać pod uwagę wiek dziecka i sposób żywienia, dotyczy to zwłaszcza noworodków i niemowląt (tab. 5.32., 5.33.). Kał do badania powinien być zbierany do czystych pojemników, unikając zanieczyszczenia moczem. Należy badać kał świeży lub po kilkugodzinnym przechowywaniu w lodówce.

Liczba stolców na dobę zależy od wieku i od rodzaju karmienia. Niemowlęta karmione pokarmem kobiecym oddają 3-5 stolców/dobę, karmione sztucznie i 1-3 stolców/ dobę. Zwiększenie liczby stolców na dobę obserwujemy w przypadku zapalenia jelit, wgłobienia (małe porcje), zaburzeń czynnościowych. Zmniejszenie liczby stolców jest charakterystyczne dla zaparć. Kał należy ocenić makroskopowo oraz mikroskopowi; (tab. 5.33.).

Przez pierwsze kilka dni życia noworodki oddają tzw. smółkę (małe, zielonoczame, ciągnące się porcje). W okresie późniejszym u dzieci karmionych pokarmem kobiecym stolce przyjmują najczęściej barwę żółtą lub zielonkawą, są papkowate, o przyjemnym kwasno-aromatycznym zapachu, mogą zawierać domieszkę śluzu. U dzieci karmionych sztucznie są bardziej uformowane, barwy żółtobrązowej, o bardziej przykrym zapachu.

Badania mikrobiologiczne - bakteriologiczne - większość bakterii występujący^! w przewodzie pokarmowym to bakterie Gram(-) (E. coli, Salmonella, Schigelk, Kleb-siella), podczas fermentacji gnilnej natomiast przeważają bakterie Gram(+) (np. gron-kowce), mykologiczne (np. Candida albicans), wirusologiczne (rotawirusy, Coxsackie),