30 (567)

/. rn>rr/>«'zn>T>nmnr zagadnienia^ stusunktfw flnansnwyrh pt,między pwitnrrm

30

procentowymi państwa, gmin. powiatów i województw. Także elementy innych rozwiązań dotyczących wyposażenia finansowego wspólnot terytorialnych (np. system konkurencji podatkowej) powinny być odpowiednio wkomponowane w konkretny układ stosunków finansowych zachodzących pomiędzy państwem, gminami i innymi wspólnotami. Szczegółowe rozwiązania prawnofinansowe będą jednak podporządkowane określonym celom, uznanym za ważne w danych okoli, cznościach miejsca i czasu. np. takim jak: dynamiczny rozwój ekonomiczny, poszanowanie samorządności gmin. reformy ustrojowe i administracyjne, względnie jednakowe w całym kraju obciążenia podatkowe.

7. Dotacje, subwencje i składki jako źródła dochodów samorządu terytorialnego i innych wspólnot terytorialnych

7.1. Dotacje i subwencje

Dotacje i subwencje przekazywane są przez wspólnoty terytorialne wyższego rzędu (np. państwo) na rzecz wspólnot terytorialnych niższego szczebla (np. gmin, samorządów powiatowych, regionów, krajów związkowych w państwach o ustroju federalnym).

Niektóre dotacje i subwencje mają charakter ogólny, nie są powiązane z finansowaniem określonego celu. Przyznawane są one na potrzeby bieżące lub inwestycyjne gminom i innym wspólnotom terytorialnym, słabszym finansowo w stosunku do wspólnot terytorialnych tego samego rodzaju. Będą to więc dotacje lub subwencje ogólne o charakterze wyrównawczym. Przy ich udzielaniu należy analizować wydatki i dochody poszczególnych wspólnot i udzielać dotacji (subwencji) tym, które są — z rzeczowych powodów — w gorszej sytuacji finansowej. Omawiane dotacje (subwencje) służą wzmocnieniu możliwości finansowych mniej rozwiniętych ekonomicznie gmin lub innych wspólnot terytorialnych oraz tych wspólnot, które mają szczególne obciążenia finansowe.

Pozycja dotacji lub subwencji jako dochodów samorządów musi się jednak utrzymywać w określonych granicach. Ekstremalnie zastosowane systemy dotowania lub subwencjonowania, w ramach których gminy i inne rodzaje samorządów terytorialnych mają tylko niewielkie dochody z podatków i opłat, a większość dochodów stanowią dotacje i subwencje państwowe, prowadzą do znacznego ograniczenia odpowiedzialności za realizację zadań i samorządnego działania tych wspólnot²².

Inna grupa dotacji i subwencji ma charakter celowy. Dochody te są przeznaczone na finansowanie określonych zadań bieżących bądź inwestycyjnych.

Por. M E- Kamp. C. Langheinricb. F.H. Slanun. op.cii., s. 77.

n