313 (28)

sm

dzenia nośności nóżek i korekty ich kształtu Próby wytrzymałościowe przeprowadza się aż do zerwania nóżki, co pozwala na określenie przekroju niebezpiecznego.

Każda firma turbinowa dysponuje zestawem znormalizowanych nóżek łopatkowych.

2-2. Zginanie wieńca tarczy wirnikowej

W przypadku nóżek wkładanych obwodowo w wieńcu tarczy występuje zginanie (rys. XIII. 10).

Moment zginający wynosi

(XIII. 10)

Ryt. XIII.10. Zginanie wieńca tarczy wirnikowej

Przyjmując, że wieniec można zastąpić belką prostą o wskaźniku na zginanie

(XIII. i 1)

(ł - podziałka na promieniu niebezpiecznym) otrzymamy naprężenie zginające

(XIII. 12)

W przybliżeniu naprężenie to maleje proporcjonalnie do l/a i prowadzi do dużych szerokości wieńca tarczy wirnikowej. W celu zmniejszenia tej szerokości stosuje się nóżki z zaczepami (rys. XIII.7b). Rozwiązanie tego typu spotykamy zwłaszcza w konstrukcjach lekkich (turbiny trakcyjne).

Dużych sił odśrodkowych nie da się przenieść prostą nóżką młotkom wówczas celowe są hardziej złożone kształty, np. podwójny młoui (rys. XIII.7c). nóżki widlaste (rys. XIII.3) lub szyszkowe (rys. XI11.7d).

3. Obciążenie rozrywające od własnej siły odśrodkowej j

Naprężenia rozrywające w piórze łopatki są niekiedy bardzo duże, zwk|l cza w łopatkach długich. Rozpoczniemy od uproszczonego obliczenia tych naprężeń w łopatkach krótkich cylindrycznych.

3.1. Łopatki krótkie cylindryczne (rys. XIII.l 1)

Siła odśrodkowa pióra łopatki

(XIII.13)

C

Rys. XIII.1I. Obliczanie łopatek krótkich na rozciąganie

powoduje w miejscu zamocowania, tj. na promieniu r„, naprężenie rozciągające

(XIII.14)

Wzór (XIII. 14) można zapisać w innej postaci. Podstawiając

Ideo² = -d²co² — 4-u² d    a