31 (38)

• wybrane tagadrt/enfa rhem/i budowlanej

Stan

fizyczny

10"-

Szklłsty

kruchy

Szklisty    Lepko-    Wysokoelastyczny Plastyczny

wymuszone]    -sprężysty

elastyczności

*

c

c

Rysunek I A, Suny fizyczne polimerów bezpostaciowych; nlfńwtf modułu i{Vf^ioSci wzdłużnej £|« Od temperatury przy stałej p^dkofci rozdągania r [15]

• J—jofrwiy. termopfmiyęwc. 2 - pohmery o mdym stopom rócróww* (ebuooet) J, 3 - polimoy o dużym jłopniu thkciowiuiis iduioplaM', i /‘ki - moduł sprężystości w/dlu/itcj po 10 » ntKi^cnin. v •• prędkość rtfflraąpuw (deformacji), o - naprężenia pr/y nwcl^ganlo. e - oUWialccnic. 7i — tempeiunim knlćlrażel; tg ~ icinpcrotum zeszklenia. 7/ - lonipcianira płynięcia

W stanie szklistym kruchym odkształcenia są niewielkie i sprężyste (do kilku procent), polimer spełnia prawo Hooke’a. a wartość modułu .jest duża. dochodząca maksymalnie do I0⁹ Pa. Niektóre polimery silnie usieeiowane, np. ży-fenolowo-ftirmałdehydowe. epoksydowe, występują jedynie w takim stanie fizycznym.

W stanie szklistym z wymuszoną elastycznością polimery charakteryzują się dużym modułem i wytrzymałością, przy jednoczesnym występowaniu znacz* nych odkształceń (ok. 20% wydłużenia). Próbka polimeru wydłuża się w zwitku z przesuwaniem się sąsiednich łańcuchów powiązanych wzajemnie słabymi siłami międzycząsteczkowymi (van der Waalsa).

Tak zachowuje się większość liniowych polimerów termoplastycznych, np. polichlorek winylu, polistyren, których zakres użytkowania znajduje się w obszarze szklistym.

W stanie lepko-spręiysłym następuje gwałtowna zmiana właściwości mechanicznych (£, o) i fizycznych wraz z temperaturą. Jest to stan pośredni między