61 (14)

/ ./. Wybrane zat&dnienui rhenui budowlanej

powierzchni ciała-■ si;ifegt>. Określa się W jako zwilżenie zupełne. Gdy $ — ISO¹*, wówczas praca adhezji cieczy do ciula stałego A«j = 6. Jęta to przypadek całkowitego braku adhezji i zwilżalności raczej niespotykany w przyrodzie- W praktyce bardzo często mówi się o zwilżalności w przypadku, gdy 0® g 0 H 90®I i nie* zwilżalności, gdy 90® < 0 < 180°.

W pozostałych przypadkach równowagi faz: ciało stale-dwie fazy ciekłe i gaz--dwie fazy ciekle, zachodzi mechunizm zwilżania w emulsjach stabilizowanych emulgatorami stałymi. Funkcje obniżania napięciu międzylazowcgo dwóch nie mieszających się cieczy spełnia środek powierzchniowo aktywny nazywamy emulgatorem.

Klasycznymi przykładami tego typu substancji są estry alkoholi wiclowodo-B produkty sulfonowania różnych związków aromatycznych lub alifatycznych. sułc amin o długich łańcuchach węglowodorowych, np. halogenki trójetyloacetyloaraoniowc. sole kwasów sulfonowych alkoholi, np. C12H2J-O-SOj-ONa. i inne.

Cząsteczki jonowych emulgatorów w wyniku adsorpcji pokrywają szczelnie powierzchnie kropelek fezy rozproszonej (np. (deju) i nadają im ładunek elektryczny oraz obniżają napięcie międzyfazowe na granicy fazy rozpraszającej (np. Wody).

Mechanizm stabilizacji cząstek fazy rozproszonej za pomocą preparatów powierzchniowo aktywnych polega na tym* że rodnik alkilowy (węglowodorowy) jako hydrofobów) lokuje się w oleju, natomiast grupa funkcyjna wyraźnie spolaryzowana i hydrofilna .sytuuje się w wodzie. W związku z różnicami w charakterze chemicznym emulgatorów (kationowe, anionowe) globule oleju naładowują się dodatnio (emulsje kationowe) bądź ujemnie (emulsje anionowe). W układach dyspersyjnych, w których funkcje emulgatora pełni substancja sproszkowana (np. bentonit); na granicy rozdziału kropelek fazy rozpraszającej znajdują się cząstki dala stałego (rys. 1.37).

Woda

Woda

Rysunek 137. Orientacja c/ąttełt emulgatora na granicy między olejeni a wodą | (|: a) ułożenie molekuł faróia powicrzchmo«o czyooc-

M globuli olejonej, b) ułożenie

beaamui m globuli olejowej