Widział 14. Wybrane zaburzenia endokrynologiczne 391
14.9 Cukrzyca Hanna Trippeńbach-Dulska
■pkrzyca jest chorobą metaboliczną o wieloczynnikowej etiologii. Charak-feyzuje się przewlekłą hiperglikemią, która rozwija się w wyniku defektu wydzielania lub działania insuliny, bądź obu tych zaburzeń, b W ostatnich latach stale rośnie częstość występowania cukrzycy wszystkich typów. Wzrost zapadalności na cukrzycę typu 1 rocznie wynosi 3-4% i jest prieco większy w krajach środkowo-wschodniej Europy. Dynamiczny wzrost fechorowań dotyczy zwłaszcza najmłodszych dzieci (poniżej 4. roku życia). •Wystąpienie cukrzycy częściej zdarza się w następujących przedziałach Sękowych: 4.-6. rok życia i 10.-14. rok życia. Obserwuje się także sezonowość Sawnienia cukrzycy - więcej nowych rozpoznań w okresie wiosny i jesieni.
Klasyfikacja
^•wiązująca obecnie klasyfikacja cukrzycy oparta jest na podziale ADA 1997 mgnerican Diabetes Association):
•I Cukrzyca typu 1: cukrzyca insulinozależna (IDDM - insulin-dependent diabetes mellutis)', bezwzględny niedobór insuliny wynikąjący ze zniszczenia •komórek (3 trzustki I □ typ autoimmunizacyjny L □ typ idiopatyczny.
•ICukrzyca typu 2: cukrzyca insulinoniezależna (NIDDM - non insulin--dependent diabetes mellutis); insulinooporność, ze względnym niedoborem B^insuliny.
• iCukrzyca ciężarnych: ujawniona w ciąży nietolerancja glukozy, bme typy cukrzycy będące następstwem
• genetycznego uszkodzenia komórek p ^genetycznych defektów działania insuliny
• Ichorób trzustki
• gndokrynopatii
• Reków i substancji chemicznych
• zakażeń (różyczka wrodzona, cytomegalia, inne)
^■procesów immunologicznych (zespół sztywnego człowieka, przeciwciała Sprzeciw receptorom insuliny)
• innych zespołów genetycznych (zespół Downa, zespół Klinefeltera, zespół •Turnera, zespół Wolframa, ataksja Friedreicha, pląsawica Huntingtona, ^gespół Laurence’a-Moona-Biedla, dystrofia miotoniczna, porfiria, zespół •Pradera-Williego).