hiał 14. Wybrane zaburzenia endokrynologiczne 355
Poza okresem życia płodowego trijodotyronina pełni także rolę głównego Kgnlatora metabolizmu wszystkich komórek, stymuluje termogenezę, reguluje pasport wody i jonów, zwiększa działanie katecholamin. W okresie roz-pjowym stymuluje dojrzewanie szkieletu i wzrastanie.
Wole - według definicji WHO to powiększenie tarczycy lub jej nieprawidłowe ■płożenie.
■Klasyfikacja wielkości tarczycy według WHO:
Stopiep 0 gj tarczyca niewidoczna i niewyczuwalna przy badaniu Stopień I - tarczyca niewidoczna, ale wyczuwalna przy badaniu Stopień II jj tarczyca widoczna przy normalnym ustawieniu głowy i szyi, wyczuwalna przy badaniu
W prawidłowych warunkach tarczyca jest niewidoczna przy normalnym i wstawieniu głowy i szyi. Do powiększenia tarczycy może dochodzić w wyniku Hiedoboru jodu lub działania substancji wolotwórczych (goitrogenów). Na ■terenach o niedostatecznej podaży jodu wole występuje częściej; jest to tzw. ■pole endemiczne.
Ze względu na budowę można wyróżnić wole miąższowe, koloidowe li guzkowe (jedno- i wieloguzkowe). Według czynności hormonalnej wole [ dzieli się na niedoczynne, nadczynne i wole z prawidłową czynnością i tarczycy (eutyreozą). To ostatnie często jest utożsamiane z wolem obojętnym.
I Ifermin „wole obojętne” jest jednak szerszym pojęciem i oznacza wole z prawi-dłową czynnością tarczycy, bez zmian zapalnych i nowotworowych.
I Ocena pacjenta z wolem
■Badanie podmiotowe: poszukiwanie objawów nieprawidłowej czynności tar-| czycy, zaburzeń połykania, uczucia duszności, analiza tempa wzrastania, ■ zmiany masy ciała w ostatnim okresie, występowanie chorób tarczycy w ro-i dżinie.
t Badanie przedmiotowe: ocena wysokości i masy ciała, BMI, ocena ciśnienia tetniczego, tętna, ucieplenia i gładkości skóry, ocena wielkości tarczycy według WHO, konsystencji i bolesności gruczołu tarczowego, ocena węzłów fchłonnych szyi.
Schemat leczenia
■Leczenie wola zależy od przyczyny, która je spowodowała oraz od czynności feormonalnej gruczołu. Najczęstszą przyczyną powstania wola obojętnego jest