66202 skanuj0047 (33)

mozdział 14. Wybrane zaburzenia endokrynologiczne 401

szość epizodów ciężkiej neuroglikopenii występuje nad ranem, toteż regularne gtsnaczanie glikemii w nocy stanowi konieczną prewencję. Nocne nieuświado-anione hipoglikemie dają objawy rannego złego samopoczucia, ból głowy, paburzenia koncentracji, apatię. Towarzyszą temu często objawy przecukrzenia w porannych badaniach krwi i moczu - hiperglikemia, cukromocz, ketonuria. ^■poszczególne objawy hipoglikemii nie odpowiadają konkretnemu poziomowi pHkemii, w związku z tym podział oparty jest na obrazie klinicznym i konieczności udzielenia pomocy (Tabela 14.9).

Tabela 14.9. Podział hipoglikemii
Hipoglikemia lekka	Objawy autonomiczne	Chory sam udziela sobie pomocy
^Hipoglikemia umiarkowana	Objawy autonomiczne, wstępne zaburzenia czynności ośrodkowego układu nerwowego	Potrzebna jest pomoc drugiej osoby, ,a|e możliwe jest leczenie doustne
Hipoglikemia ciężka	Zaawansowane objawy neuroglikopenii, drgawki, śpiączka	Potrzebna jest pomoc służby zdrowia

Przyczyny

1. Względny nadmiar insuliny powstaje w wyniku:

Hpi/ opuszczenia posiłku

□    spożycia zmniejszonego posiłku lub posiłku o niedostatecznej zawartości węglowodanów, np. posiłek głównie białkowo-tłuszczowy bezpośrednio przed wysiłkiem fizycznym

| □, wymiotów

i □ zaburzeń wchłaniania towarzyszących infekcji jelitowej Hp nadmiernego lub nieplanowanego wysiłku fizycznego: może wystąpić w trakcie jego trwania, bezpośrednio po lub nawet kilkanaście godzin po wysiłku.

f Hipoglikemia wczesna spowodowana jest bezpośrednim zużyciem glukozy * w komórkach mięśniowych i zwiększeniem insulinemii wynikającym P z poprawy jej wchłaniania przez lepiej ukrwione tkanki. Wiele godzin po £ wysiłku może dojść do hipoglikemii spowodowanej odbudową tkankowych | rezerw glikogenu w wątrobie i mięśniach.

* 2. Bezwzględny nadmiar insuliny rzadko powstaje w sposób zamierzony. P Może być skutkiem:

, □ próby samobójczej; w przypadku ciężkiej neuroglikopenii u nastolatka należy wykluczyć taką możliwość, analizując ilość zużytej ostatnio insuliny, np. od czasu ostatniej wizyty lub zmiany ampułki we wstrzy-kiwaczu

□    nagłej poprawy wchłaniania insuliny z miejsca iniekcji, np. w wyniku nagłego przekrwienia tkanek (gorąca kąpiel), lub w wyniku zmiany miejsca iniekcji.