Mieszanie: proces podstawowy , operacja dynamiczna, powszechnie stosowana w procesach biotechnologicznych i różnych gałęziach przemysłu , może przebiegać samorzutnie ( dyfuzja skł Układu) łub wy muszona na skutek doprowadzania z zew. Energii ( za pomocą mieszadeł)
-m. wpływa w sposób zdecydowany na cechy fizjologiczne i morfologiczne stosowanych drobnoustrojów, przebieg procesów chemicznych, fizycznych biochemicznych, jednorodność układu i produktów
-m. w pływ a na wzajemne przemieszczanie się cząstek ośrodka w celu uzyskania lub utrzy mania jego jednorodności
- intensyfikacja wielu przemian fizykochemiczny ch , procesów cieplnych i dyfuzyjnych
Napowietrzanie : systemy natleniające zwy kle SA ulokowane bezpośrednio pod systemem mieszającym
- budowa- (wielkość porów) ma wpły w na efektywność natlenienia , rozmiar produkowanych pęcherzyków powietrza-
Pożądane SA Małe pęcherzyki o powierzchni większej od objętości (lepszy transfer 02)
- niniejsze pory to większa szansa na ich zablokowanie , wyższe zapotrzebowanie na energie
- przepływ w większości reaktorowa nie przekracza 0,5 do 1 objętości pow ietrza na obj. Medium na minutę
- stężenie kryty czne tlenu- w hodowlach drobnoustrojów to takie minimalne nasy cenie tlenem podłoża przy' którym metabolizm nie ulega zmianie ( poniżej tej wartości występują warunki limitacji tlenowej)
- rozpuszczalność tlenu maleje ze wzrostem temperatury , rozpuszczalność tlenu w podłożu jest bardzo niska
44) procesy w biotechnologii : zjawisko pienienia , problemy pienienia i procesy łamania piany Piana - wysoce heterogeniczny układ pęcherzyków' gazu rozproszonego w malej ilości cieczy , jej powstanie i stabilność uzależnione SA od składu i właściwości fizykochemicznych środowiska oraz od intensywności mieszania faz : gazowej i ciekłej , zalety': zwiększenie granicy faz , intensyfikacja masy ,
Wady:
- obniżenie pojemności użytkowej bioreaktora o 30 do 50 % ( obniżenie efekty wnej produkcji) -utrudniona wymiana ciepła
- wzrost heterogeniczności środowiska
-utrudnienie lub uniemożliwienie kontroli stężenia składników podłoża oraz objętości hodowli
- zagrożenie wypienienia hodowli, zainfekowania obca mikroflora przez zaw ilgocony pianka układ
- konieczność stosowania oprzyrządowania przeciwdziałającego Pienieniu się hodowli - wzrost kosztów procesu technologicznego
- możliwość przechodzenia śladowych ilości substancji przeciw pianowy ch do produktów
- możliwość pogorszenia się warunków natlenienia środowiska na skutek wprowadzenia środków przeciw pianowych
- możliwość niekorzystnego wpływu środków przeciw pianowych na morfologie i fizjologie drobnoustrojów
Łamanie piany :
• Metody- mechaniczne, chemiczne, kombinowane
• Urządzenia do niszczenia piany : ultradźw ięki, dysk szybkoobrotowy, metoda mechaniczna fringsa, wirniki obrotowe
• (obecność czy nników pow. czynnych np białek powoduje pienienie) Środki anty pieniące : modyfikacja składu medium, dodatek czynników anty pieniących powierzchniowo czynnych np. oleje roślinne, oleje silikonowe, mechaniczne rozbijanie piany ]
• Odpieniacze : substancje mające zdolność obniżania napięcia powierzchniowego na granicy faz roztwór/powietrze, dobór takiego środka zależy od składu podłoża , użytego drobnoustroju i produkowanego metabolity
45) procesy w biotechnologii : metody wymiany ciepła w bioreaktorach