358 (4)

200

200

Wytrzymałość na

Wydłużenie Am, %    rozciąganie ft_m, MPa

Zawartość pierwiastków stopowych, %

Rys. 15.1. Wpływ niektórych pierwiastków nj wytrzymałość stopów aluminium (K. Wesołowski)

15.6.    Jaka jest klasyfikacja stopów aluminium?

Stopy aluminium dzieli się na odlewnicze i do obróbki plastycznej. Niektóre stopy nadają się zarówno do odlewania, jak i obróbki plastycznej. Stopy odlewnicze zawierają zwykle więcej dodatków stopowych (5+25%) niż do obróbki plastycznej.

Inny podział może się opierać na kryterium podatności do utwardzania wydzieleniowego. Mogą być stopy o dużej podatności (duraluminium), małej, lub bez podatności. Można wreszcie podzielić stopy wg rodzaju pierwiastków stopowych na: dwuskładnikowe (z miedzią, cynkiem, krzemem itp.) lub wieloskładnikowe.

15.7.    Jakie są stopy odlewnicze aluminium?

Ze stopów tych odlewa się zwykle elementy o złożonych kształtach. Są odlewane do form piaskowych lub kokili, grawitacyjnie lub pod ciśnieniem. Mają one jednak własności mechaniczne gorsze niż po obróbce plastycznej, co jest wynikiem segregacji i porowatości. Wlewki można odlewać metodą ciągłą lub półciągłą. typowymi stopami odlewniczymi są siluminy (z krzemem) oraz stopy z miedzią i magnezem.

15.8.    Jakie są cechy układu równowagi Al-Si?

Aluminium tworzy z krzemem układ eutektyczny z ograniczoną rozpuszczalnością krzemu (max 1,65% Si w roztworze a w temp. 577°C). Rozpuszczalność Al w Si (/3) jest bardzo mała. Eutektyka a+(5 powstaje przy 12,6% Si w temp. 577°C. Wykres układu równowagi Al-Si przedstawiono na rys. 15.2.

358