35 (361)

\

Wikingowie

Wolność osobista i Liberalne wartości

Jakimi swobodami cieszyli się mieszkańcy miast? Żyjący w miastach wikingowie przykładali dużą wagę do pielęgnowania cech indywidualnych. Al-Tartushi opisywał, w jaki sposób mieszkańcy Hedeby malowali sobie oczy, „aby ich piękno nigdy nie znikło”.

Jak wszyscy, wikingowie przyjmowali różne formy zachowań seksualnych w zależności od miejsc i ludzi, wśród których przebywali. Ibn Fadlan podczas podróży z biegiem Wołgi w 922 roku był zdegustowany zachowaniem nowobogackich kupców, którzy odbywali stosunki płciowe z niewolnicami na oczach swych przyjaciół. Takie rozwiązłe zachowanie z dala od domu stoi w sprzeczności z silną pozycją instytucji małżeństwa w miastach, o których opowiadał Al-Tartushi, opisując choćby Hedeby, gdzie kobieta miała prawo ogłosić swój rozwód z mężem.

Podtrzymywanie porządku społecznego

Ustrój społeczny opisany w RCgolhula świadczy o chęci wzmocnienia tradycyjnego porządku w sytuacji, kiedy następowały szybkie przemiany społeczne spowodowane wprowadzeniem handlu na dużą skalę, okrzepnięciem władzy centralnej i towarzyszącym temu rozwojem miejskiego modelu życia.

W Rigotbula bohater Rig odwiedza Aiego („pradziadka”) i Eddę („prababcię”). Edda po dziewięciu miesiącach wydaje na świat Thralla („niewolnika”). Thrall jest czarnoskóry, brzydki i garbaty, i zostaje oj-

M Naramiennik z Fyn, Dania (IX wiek). Srebrny naramiennik wyjątkowo pięknie wykonany w typowym otyła wikińokim.

cem niewolników. Rig następnie zatrzymuje się u Ali ego („dziadka) i Ammy („babci”). Po dziewięciu miesiącach rodzi się Karl („wieśniak”). Zostaje on ojcem ludzi wolnych. Na koniec Rig odwiedza Fathira („ojca”) i Mothir („matkę”), która urodzi potem jasnowłosego syna Jarla („erla”) Będzie on wielkim wojownikiem i ojcem wojowników.

Wikingowie

▼ Wikinskie piony szachowe ze Szkocji. Szachy łe wykonano z kości błonia rnonkiego około 1150 roku, widoczne są w nich zapożyczenia stylistyczne z Norwegii. Znalezisko z wyspy Lewis, Hybrydy.

Z opowieści tej wynika, że klasę społeczną można bvło porównać raczej do kasty, a przynależność do niej traktować jako z góry określoną. Tego rodzaju mity, w których „każdy wie, gdzie jego miejsce”, powstają zazwyczaj w społeczeństwie, w którym obowiązujący porządek społeczny się chwieje.

Surowe i konserwatywne społeczeństwo

Tradycyjne wiejskie społeczeństwo było konserwatywne. Przyczyn najazdów i przemocy wikingów często dopatrywano się w naturze społeczeństwa skandynawskiego, sugerując iż było przeludnione i zbyt tolerancyjne. Przypadki poligamii uważa się za przyczynę przeludnienia, a grabieże i seksualną rozwiązłość wikingów' za granicami za rezultat ich braku moralności. W rzeczywistości prawda jest inna.