31797

dot. innych stanów faktycznych, które jednak wskazują na określony system preferencji wartości, jakimi kieruje się w swych ocenach prawodawca;

III. Związanie sadu w działaniach interpretacyjnych i inferencyjnych

Uwagi wstępne

•    zasada niezawisłości sędziowskiej —* sądy nie są instytucjonalnie związane w interpretacji przepisów (dot. też inferencji = wykładania sensu largo) - tak uchw. Pełnego Składu SN z 1992 r., ale na mocy szczególnej normy kompetencyjnej może być obowiązany do stosowania ustalonego znaczenia -* 3 sytuacje:

•    nadzór judykacyjny;

•    zasady prawne;

•    uchwalenie powszechnie obowiązującej wykładni ustaw;

Nadzór judykacyjny

•    w toku rozstrzygania konkretnej sprawy sądy wyższej instancji (z SN na czele) mogą dokonywać wiążącej wykładni w toku nadzoru judykacyjnego sprawowanego nad orzeczeniami niższych instancji;

•    inne sądy:

•    ETS oraz Sąd l-wszej Inst. w Luksemburgu -► w zakresie prawa UE;

•    ETPCz w Strasburgu -> w zakresie respektowania EKPCz;.

Zasady prawne

•    uchwała SN w składach:

•    w pełnym składzie SN,

•    w składzie połączonych izb,

•    w składzie całej izby,

•    w składzie 7 sędziów (moc zasady tylko, gdy ten skład tak wyraźnie postanowi, tzn. formuła „podjął następującą uchwałę i postanowił nadać jej moc zasady prawnej");

•    ustawa o SN nie wyjaśnia na czym polega moc zasady prawnej, ale gdy jakiś skład chce odstąpić od niej musi zwrócić się do składu większego od tego który uchwalił o jej zmianę —► wiążą tylko składy SN, więc orzeczenie innego sądu niezgodne z zasadą nie jest naruszeniem prawa (tak uchw. P S. SN z 1992 r );

•    ale mają faktyczne znaczenie, ze względu na (1) wysoki poziom merytoryczny oraz (2) na to, że w toku instancji SN nie odstąpi od zasady;

•    SN uchwala zasady prawne w celu:

•    wyjaśnienia przepisów prawnych budzących wątpliwości w praktyce lub których stosowanie wywołało rozbieżności w orzecznictwie wniosek PP SN, Prok. Gen., RPO, Rzecznika Ubezpieczonych wykładnia abstrakcyjna;

•    rozstrzygnięcia zagadnień prawnych budzących poważne wątpliwości w konkretnej sprawie -► wniosek orzekających składów SN wykładnia konkretna, ale na przyszłość też wiąże;

dlatego wg uchw. P. S. I. Cyw. SN z 1995 r. zasada prawna powinna być sformułowana jak

najbardziej ogólnie i abstrakcyjnie, by stać się uniwersalną dyrektywą i spełniać funkcję zasady;