COACHING1 MENTORING W PRAKTYCE
CZĘSCII. OPROGRAMOWANIE KLIENTA
To, co jednak wskazuje na relatywizm przekonań, to nowa sytuacja, w której chłopak - namawiany przez starszych kolegów do spróbowania alkoholu - odmówi, sprzeciwiając się także ich autorytetowi, gdyż jego zdaniem harcerz nie pije i nie pali. Wzmocniony przekonaniem o spójności własnej postawy i uczciwości będzie też prezentował wobec rodziców postawę prawdomówną, gdyż harcerz mówi prawdę. Tym samym z jednej strony ojciec i wychowawcy wraz z chłopcem będą ponosić koszty jego walki z otoczeniem, z drugiej zaś będą mogli polegać na chłopcu, który jest uczciwy i prawdomówny, i chce brać na siebie odpowiedzialność.
Drugim aspektem pakietu przekonań jest kontekstowość przekonania, jego siła zmienia się w zależności od okoliczności, które mu towarzyszą i w pewien sposób dopełniają jego znaczenie, użyteczność lub jej brak. Wyobraźmy sobie człowieka, który ma silne przekonanie, że pewna ekskluzywna marka samochodów niemieckich to jedyna marka, która spełnia jego oczekiwania i zarazem potrzeby, nazwijmy ją marką Q. Dodatkowo twierdzi on, że żadna z marek dostępnych na rynku nie spełnia standardów technicznych Q, i tylko samochód tej marki, zwłaszcza z serii zz 10 pozwoli mu cieszyć się luksusem, niezawodnością i spełnieniem pragnień. Wreszcie, wzmocniony swoimi silnymi przekonaniami wpierającymi ten cel, uzyskuje efekt, nabywa samochód Q w wersji zz 10 w kolorze grafitowym, o jakim marzył, z dodatkowym wyposażeniem, szyberdacheni i alufelgami, systemem audio i aktywnym parkowaniem, oraz setką innych gadżetów. Skalkulował odpowiednio ratę kredytu, cieszy się świetnym pojazdem, skrzynią biegów i dynamicznym silnikiem. Znakomicie, jednak już po miesiącu, gdy nadchodzi jesień, okazuje się, że musi kupić opony zimowe. Alufelgi nie nadają się do tego rodzaju opon, tym bardziej że letnie miały specjalny obniżony profil bieżnika. Musi kupić nowe, stalowe, oczywiście wraz z oponami. Cena jednej opony przekracza jednak 1500 złotych, nie mówiąc o feldze. Słowem, całość usługi to dwukrotność jego miesięcznej pensji. Przekonanie o niezawodności i ekskluzywności marki Q zmieniło swój kontekst. Nadal, zdaniem klienta, jest to niezawodna i ekskluzywna marka, choć niesłychanie droga, nawet jak na jego standardy ekskluzywności. Gotów był płacić ratę kredytu, jednak przekonanie nie uwzględniło kosztów eksploatacyjnych. Kolejny raz zmienił się kontekst, gdy posiadaczowi marki Q przyszło ubezpieczyć samochód, gdyż półroczny okres darmowy dodany w pakiecie szybko się skończył. Boleśnie teraz doświadcza, że przekonanie co prawda wspierało jego marzenia dotyczące roli kierowcy, właściciela cudownej marki Q, ale ogranicza inne obszary życia oraz inne potrzeby realizowane dzięki pieniądzom. Posiadając drogie w eksploatacji auto, nic może sobie pozwolić na żadne inne przyjemności, ba, zmuszony jest ograniczyć również wakacyjne plany, a córka zamiast do prywatnego przedszkola, musi pójść do publicznego, w którym liczba miejsc jest ograniczona, ponadto trzeba odłożyć zakup nowego auta dla żony, tym samym serwisowanie siedmioletniego opla staje się kolejnym kosztem itd.
166