COACHING1 MENTORING W PRAKTYCE
CZĘSCII. OPROGRAMOWANIE KLIENTA
Inna moja klientka, jako dziecko układając z koleżanką puzzle, co było jej pasją, usły szała od ojca, że spodziewał się po niej inteligentniejszej zabawy niż układanie głupich obrazków. Dziewczynka od tego dnia przestała w ogóle się bawić, choć miała dopiero dziewięć lat, i dopiero po trzydziestce zorientowała się, że w swoim życiu całkowicie wyeliminowała zabawę, czyli wszystko, co mogło świadczyć, że jest nieinteligentna. Otóż tak działa mechanizm przekonaó. Jest automatyczny, a my często wobec niego stajemy się bezkrytyczni i bezrefleksyjni. Zabawa równa się brak inteligencji, co więcej - zawód sprawiany autorytetowi. Penis i nadwaga to atuty męskości, natomiast delikatność, czułość, opiekuńczość są świadectwem słabości.
• To kompilacja fragmentów opowieści, czyli metafor i założeń, których cię nauczono, które traktujesz jak niezbite fakty. Pisałem już o tym wcześniej. Całość doświadczeń komunikacyjnych układa się w przewidywalne i rozpoznawalne struktury. Co do mechanizmu są to wyuczone sposoby narracji, czyli metaprogramy, co do funkcjonalności i treści są to przekonania. Pojedyncze struktury, uruchamiające się automaty-zmy — to wzorce, nieświadome zaś wzorce, silnie zakorzenione jako automatyczny nawyk — to wdruki.
• Wszystkie powyższe stwierdzenia oraz zwłaszcza te z użyciem czasownika być, są przekonaniami na temat przekonań.
Jak zatem rozpoznać, że w wypowiedzi drugiej osoby mamy do czynienia z przekonaniem? Na przykład, gdy obserwujemy zaangażowanie, a nawet zacietrzewienie emocjonalne w kwestii, która obiektywnie może mieć różne znaczenie. Wychodząc od zacytowanego na początku rozdziału przekonania: „Tak już po prostu jest, że ludzie są fałszywi, koty to dranie, najlepsze na święcie samochody robią Niemcy, a sprzęt AGD Japończycy” możemy powiedzieć, że z całą pewnością zdarzają się koty fałszywe i ludzie fałszywi, jak również ludzie lojalni i szczerz)', a koty oddane swoim właścicielom.
Jeśli przekonania wspierają rozwój osobisty człowieka w społeczeństwie oraz pozwalają mu osiągać ekologiczne cele (przekonania wspierające) - chwała tym przekonaniom. Jeśli są natomiast źródłem stresu, niepowodzeń, konfliktów lub porażek (przekonania ograniczające) - należy je w coachingu rozpoznać, czasami rozbić, a czasami zmniejszyć ich siłę oddziaływania i zmienić na wspierające.
Richard Bandler i John Grinder, obserwując i rejestrując prace genialnego hipnoterapeuty Miltona II. Ericksona z pacjentami, stworzyli tak zwany model Miltona*, czyli wzorzec opisujący mechanizmy charakterystyczne dla ludzkiej komunikacji, wyrażający przekonania na temat własnego życia, świata i natury zjawisk.
• &.trvder R.. fcfoywr w dń%tvm MPRchMtn fl-urSro, Gliwice 200C. W>«.iwnfcl»K> Hdton. S 245-252 pcmfemj Wkźe Rirv*;r R„ Grtnder j„ Z żab w tóęiłicaft. GAiiYJ*. 2001.Wyiiiurtciwo Psychologcarie Dlls R.. B-wlcr R., Grinder J.. Doctor J.. Ali/’ Sn> fń.TTi snutt.iy suSłF*iy/.vi)c/ł doświadczali, Glw>.x 2006. Wyiwiciwo Helen.
1S8