Jest to doba intensywnego działania dyplomatycznego innych poselstw. które starają się pozyskać polski tron dla swego kandydata, czy to będzie delegacja szwedzkiego króla Jana 111, czy ruskiego cara Iwana IV, ozy też brata francuskiego króla Karola IX, Henryka Walezjuaza, którego elokwcr.tny i bystry dyplomata biskup Montluc po olśniewającej mowie na sejmie elekcyjnym dnia 14 IV 1573 r. zaczyna mieć decydujący wpływ20.
Gdy sejm polski 21IV 1573 r. (tj. jeszcze przed obiorem króla) odpowiada poselstwu stanów czeskich, odpowiedź jest naprawdę braterska. Mówiło się do poselstwa czeskiego o pokrewieństwie narodów polskiego i czeskiego, podkreślało się fakt, że oba narody w wielu sprawach i okolicznościach okazywały sobie wzajemną przyjaźń, że nieraz pragnęły mice wspólnego władcę!l. Kiedy 7 V 1573 r. Henryk Walczy obwołany zostaje królem polskim, tego dnia występuje na sejmie elekcyjnym narodowy kandydat na tria królewski, „Piast”, Stanisław Górka, i jawnie głosuje za kandydaturą Wilema Z Mm berka1’.
Kandydatura świadoma rozpoczyna się 19IV 1574 r.1 kiedy to nowo obrany król polski, Henryk Walczy, odmawia polskim protestantom potwierdzenia swobody wyznaniowej. Okres ten trwa ai do 18 VI 1375 r., gdy polski sejm elekcyjny w Stężycy rozchodzi się bez obioru króla, bez rozstrzygnięcia. Tymczasem 30 V 1574 r. umiera bezdzietny brat Henryka Walerego, Karol IX, i zwalnia mu drogę do tronu francuskiego. W nocy z 18 na 19 VI Henryk opuści lekkomyślnie Kraków z'nieliczną garstką oddanych sobie ludzi i poprzez Wiedeń uda się do Francji *,
Polacy zaczynają oglądać się za nowym panem, który by był bardziej tolerancyjny w kwestiach religijnych, bardziej ustępliwy. I teraz ich oferta zwróci się do Czech, do Roźmberh Inicjatorami tutaj są pod-1—•,""7'r krakowski Konrad Przeckwdd-Krupka i protestancki pan, daw-