36 (284)

4. SPOSOBY ZAPISU GEOMETRYCZNEJ POSTACI KONSTRUKCJI W RZUTACH PROSTOKĄTNYCH

4.1. Linie rysunkowe i ich zastosowanie

Na maszynowym rysunku technicznym wiele informacji o przedmiocie można przekazać za pomocą symboli i kodów będących układem różnych symboli. Uproszczenia te mogą wynikać z pewnych cech przedstawionego elementu lub są oparte tylko na konwencji. Sposób ich użycia musi jednak zawsze odpowiadać pewnym standardom, tak aby zapis był skuteczny jako środek komunikacji, źródło informacji i środek wizualny.

Linie rysunkowe jako typowe znaki zapisu graficznego mogą same stanowić symbol rysunkowy lub służyć do kreślenia innych. Rodzaje i odmiany linii stosowanych na rysunku technicznym (PN-82/N-01616) przedstawiono w tablicy 4.1.

Grubość linii grubej s dobiera się w zależności od wielkości i złożoności przedstawianego przedmiotu, przeznaczenia i treści rysunku, stopnia zagęszczenia linii oraz stopnia zmniejszenia kopii podczas reprodukcji foto- lub kserograficznej. Na oryginałach rysunków przewidzianych do pomniejszenia grubość lini cienkiej s, musi być taka, aby po zmniejszeniu nie była cieńsza niż 0,18 mm. Wtedy grubość pozostałych odmian należy dobrać zgodnie ze stosunkiem:    = 1:2:4.

W uzasadnionych przypadkach, podyktowanych doborem przyborów kreślarskich, np. rapitografów, można przyjąć inny stosunek grubości linii: s₁:s:s₂ = 1:3:6 wykorzystywany głównie w rysunku budowlanym.

Na formatach A3, A4 i średniej złożoności rysunku zaleca się stosować linię grubą o s = 0,6-h0,8 mm.

Grubości linii służących do nadania arkuszowi rysunkowemu odpowiedniej formy graficznej (PM-76/M-01601) nie wiążą się z grubością linii grubej zastosowanej na rysunku, jak to się zdarza u niektórych autorów [12]. Norma zaleca stosowanie dwóch grubości linii ciągłych o stosunku około 1:3, przy czym linia gruba nie powinna być cieńsza niż 0,7 mm. Tę grubość przyjmuje się do kreślenia: obramowania pola rysunkowego, linii obcięcia kopii, obramowania wszelkiego rodzaju tabliczek, np. rysunkowej, danych technicznych kół zębatych i sprężyn, tolerancji itp., oraz niektórych linii rozgraniczających ich rubryki. Obramowanie numeru rysunku w tabliczce rysunkowej powinno być wykreślone grubością dwukrotnie większą.