3 słowniczek 6

SŁOWNICZEK ♦ 343

Przenoszenie kwadratów Metoda przenoszenia konturów obrazu na płótno. Na oryginalne studium nakłada się siatkę kwadratów. Podobna, ale większa siatka przymocowana jest do płótna; rysunek przenosi się kwadratami.

Pudrowanie Osypywanie się warstwy malarskiej na skutek rozkładu spoiwa, co spowodowane jest zwykle przez promieniowanie UV.

Punkt wrzenia Temperatura, w której wrze ciecz. Jest to punkt charakteryzujący różne substancje. Mieszanki, takie jak biały spirytus mają przedział wrzenia, a nie punkt wrzenia.

Punktowanie Metoda nakładania farby polegająca na stawianiu drobnych plamek, punktów koloru; pozwala na lepszą kontrolę obrazu niż rozpryskiwanie.

Redukcja (dotyczy koloru) Mieszanie z bielą.

Refrakcja Załamanie światła na powierzchni.

Rektyfikacja Oczyszczanie rozpuszczalnika.

Rozbiał Kolor zmieszany z bielą.

Rozcieńczalnik Płyn do rozcieńczania przygotowanego koloru, na przykład benzyna lakowa do farb olejnych, woda do akwarel i akryli.

Rozpraszanie Przygotowywanie jednolitej zawiesiny substancji w cieczy.

Rozpryskiwanie Metoda tworzenia nieregularnych plam kolorów za pomocą twardych pędzli, szczoteczek do zębów, rozpylacza.

Rozpuszczalnik Ciecz, która rozpuszcza inne substancje, tworząc jednorodne ciekłe mieszaniny, roztwory.

np. aceton, alkohol metylowy, benzyna, eter.

Rozpylanie Metoda nakładania farby rozpylaczem ułatwiająca równomierne rozprowadzenie farby.

Roztwór Ciecz zawierająca rozpuszczoną substancję w odróżnieniu od zawiesiny czy koloidu.

Ruletka Narzędzie rytownicze stosowane do wytłaczania efektów tonalnych na metalowych płytach.

Rylec Narzędzie stosowane w technikach drzeworytniczych; stalowe ostrze o przekroju rombowym lub kwadratowym osadzone w rączce.

Rytowanie Technika graficzna polegająca na wycinaniu linii i tonów obrazu bezpośrednio na powierzchni bloku drzewa lub płyty metalowej.

Samoutlenianie Powolne utlenianie pod wpływem tlenu atmosferycznego. W materiałach celulozowych, takich jak papier, jest to degradacja, spowodowana długotrwałą ekspozycją na światło i powietrze. Określa się też tak początkowe stadium procesu wysychania olejów roślinnych.

Sangwina Miękka czerwonobrunatna kredka.

Sedymentacja Rozprowadzanie proszku w wodzie. Segregowanie pigmentów według wielkości cząsteczek przez osadzanie się w wodzie.

Sepia Czarnobrązowy barwnik wydzielany przez gruczoły mątwy, głowonoga żyjącego w Morzu Śródziemnym. Obecnie, tą nazwą określa się kolor brązowo-żółty.

Sgraffito Metoda rysowania lub malowania na różnych materiałach polegająca na zdrapywaniu partii jednego koloru, aby odkryć drugi.

Siła barwienia Miara ilości koloru potrzebnego do zabarwienia bieli.

Siła krycia Stopień, w jakim wierzchnia warstwa pokrywa podmalówkę.

Miara nieprzezroczystości.

Sitodruk (serigrafia) Metoda druku polegająca na przepuszczaniu tuszu na papier przez sito.

Skala „Blue Wool”

Międzynarodowa skala pomiaru odporności na światło od 1 do 8. Każda kolejna cyfra przedstawia podwojoną odporność w stosunku do poprzedniej.

Skupisko Grupy cząsteczek pigmentu utrzymujących się razem dzięki siłom przyciągania.

Spoiwo Substancja skupiająca cząsteczki pigmentu w farbie, powodująca przywieranie ich do podłoża, np. olej lniany, żółtko jajka, emulsje żywiczne, akrylowe.

Srebrny sztyft Rysowanie sztyftem zakończonym srebrną końcówką. Obecnie używa się ołówka automatycznego z wkładanym srebrnym rysikiem.

Stabilizator wilgotności

Higroskopijna substancja uzupełniająca, np. gliceryna dodawana do farb akwarelowych, aby utrzymać odpowiednią wilgotność.

Stężony ton Kolor powstały z nie rozcieńczonego pigmentu.

Substancja konserwująca

Substancja dodawana do materiałów malarskich hamująca rozwój mikroorganizmów.

Substancje powierzchniowo czynne Substancja ułatwiająca