3 słowniczek 4

SŁOWNICZEK ♦ 341

Litografia Technika graficzna polegająca na wykonywaniu odbitek z rysunku naniesionego na kamień litograficzny, albo płytą cynkową; także odbitka wykonana tą techniką.

Lotny Wyparowujący z roztworu.

Makieta Model wstępny.

Malarstwo kryjące Przeciwieństwo malarstwa przezroczystego. Tony jaśniejsze powstają w wyniku dodania bieli, a nie rozcieńczania kolorów.

Malarstwo laserunkowe

Technika malarska polegająca na stosowaniu kolorów przezroczystych, wykorzystująca biel zagruntowania lub różne tony podmalówki.

Marouflage Metoda montowania malowanego płótna do ściany lub innego sztywnego podłoża. Współcześnie stosuje się kleje na podłożu żywic syntetycznych. Powierzchnię wyrównujemy wałkami, aby uniknąć pęcherzyków powietrza.

Marszczenie się Deformacja arkusza papieru w wyniku zwilżenia.

Maska Warstwa ochronna nałożona na obraz, sito lub płytę metalową. Chroni przed dostaniem się farby, tuszu lub kwasu z innych miejsc powierzchni.

Maskowanie Ochrona określonych miejsc na powierzchni obrazu przed nałożeniem farby przy pomocy roztworów gumowych (akryle i akwarele), papierowych szablonów i taśmy maskującej.

Medium Substancja uzupełniająca, wpływająca na właściwości farby. Także środek, z którym uciera się pigment.

Metameryzm Zjawisko, gdy dwa kolory mogą wydawać się inne w zmienionym oświetleniu.

Wynika to z różnej kompozycji tych kolorów.

Matowanie Nadawanie chropowatości powierzchni zaprawy umożliwiające dobre przywieranie kolejnych warstw.

Metoda „mokre w mokrym”

Technika malarska polegająca na nakładaniu mokrej farby na jeszcze nie wyschniętą farbę, położoną już na podłożu; także mieszanie farb na obrazie.

Micella Skupisko cząsteczek w roztworze koloidalnym.

Mieszania jednorodna Dobrze wymieszana, np. dokładnie zwilżona i rozprowadzona mieszanka pigmentów.

Mieszanie optyczne Postrzeganie jako jednego koloru dwóch lub więcej kolorów.

Mieszanie Fizyczne przenikanie sąsiadujących kolorów na obrazie dające gładkie, często stopniowane tonami, przejście między obszarami kolorów.

Migracja Przenoszenie się barwnika lub pigmentu przez uprzednio nałożoną warstwę farby, w której ulega nieznacznemu rozpuszczeniu.

Mikron Jednostka miary cząsteczek pigmentu (1 mikron = 1/1000 mm).

Mikroorganizmy (drobnoustroje) Żywa materia mikroskopijnych rozmiarów - bakterie, pleśń.

Minerał Związek nieorganiczny występujący w warunkach naturalnych.

Modelunek W technice malarskiej jest to wydobycie kształtu przedmiotów lub postaci przez właściwe rozłożenie różnych tonów.

Moment mokrej powierzchni

Moment, w którym powłoka nie daje się już rozprowadzić; wiąże się to z wyparowywaniem rozpuszczalnika; szczególnie dotyczy to warstw lepkich.

Monochromatyczna podmalówka

Wstępny obraz w tonach jednego koloru. Można go później pokryć warstwą kolorów stosując laserunki oraz techniki nieprzezroczyste i półprzezroczyste.

Monomer Pojedynczy związek chemiczny, jednostka polimeru.

Montaż Przyklejanie dodatkowych materiałów na obrazie lub fotografii, aby uzyskać kontrast.

Najwyższe światło Najjaśniejszy ton na obrazie.

Nalot krystaliczny Wykwit na powierzchni farby.

Napięcie międzypowierzchniowe

(międzyfazowe) Bardziej precyzyjny termin na określenie napięcia powierzchniowego.

Napięcie powierzchniowe Jest spowodowane różnicą oddziaływań międzycząsteczkowych na granicy dwóch faz (np. cieczy i pary nasyconej). Efekt można zaobserwować podczas tworzenia się kropli, baniek mydlanych, czy wypukłego menisku na powierzchni cieczy.

Nasycenie barwy Intensywność lub stopień nasycenia koloru.

Niello Wczesna forma rytownictwa, w której linie wytłoczone w złocie lub srebrze wypełniano czarną substancją, aby ukazać wzór.

Nieorganiczny Związek chemiczny nie pochodzący z żywej materii.

Nośnik Spoiwo malarskie

lub medium, z którym uciera się

pigment.