Rys.15.3. Ilustracja metody kompensacyjno-porównawczej pomiaru napięcia
Przedstawiona metoda kompensacji jest metodę tzw. "zarowę",pr?d w momencie pomiaru nie przepływa przez badane źródło. Oest to metoda bezpośrednia, w której konieczna jest znajomość dokład -nej wartości U, ponieważ napięcie Ux (ex) kompensujemy 3padkiem
napięcia na potencjometrze, przez który przepływa prąd pod wpływem przyłożonego napięcia U.
Inną metodę - bardziej dokładnę - jest tzw. metoda kompen-sacyjno-porównawcza pomiaru napięcia nie wymagająca znajomości wartości napięcia zasilającego kompensator U .
Schemat układu przedstawiony jest na rys.15.3, a zasada pomiaru przebiega następująco:
a) przeprowadzamy kompensację układu z wzorcową siłę elektromotoryczną Ew i otrzymujemy (jak w poprzednim układzie)
R
R
2
(15.7)
b) przeprowadzamy kompensację układu z badaną siłą elek -tromotoryczną Ex i mamy
o) dzieląc stronami równania (15.7) i (15.8) otrzymujemy
E
x
R
2
E
R.
Stąd
2
w
(15.9)
Zakres badanej siły elektromotorycznej Ex jest ograniczony nierównością < IR. Poniżej zostanie omówiony praktyczny układ kompensatora z metody kompensacji porównawczej.
Z omówionych dwóch układów wynika, że podstawową rolę w kompensatorze odgrywa dzielnik napięcia. Od precyzji Jego wykonania zależy dokładność pomiaru. Na rys.15.4 został przedsta -wiony typowy trzystopniowy dzielnik napięcia.
Pierwszy stopień dzielnika składa się z dwóch oporników regulowanych skokowo co 1000 Sł w zakresie 0+9000 S , przy czym oporniki są tak połączone, że przy jednoczesnej regulacji przełącznikiem n^, gdy rezystancja opornika I wzrasta, to rezystancja opornika II o tyle samo.maleje i odwrotnie. Ponieważ są
1 aa