3 (189)

Tablica Vn-2

Dane charakteryzujące materiały cierne

		Docisk	Docisk	Temperatura	Zastosowanie
Nazwa	P oblicz	Pmax	Pmin	dopuszczalna	przy czasie pracy
		kG/cm^2	kG/cm^2	°C	%
Ferrodo-fibra	0,45	3	0,5	150	<25
Ferrodo-aztest	0,3	6	0,5	250H-300	>25
Przy docisku mniejszym od pm-in wartość		H spada.

w którym: n — współczynnik tarcia użytej okładziny ciernej (patrz tabl. VII-2); N₁ i N₂ — siły przyciskające klocki; D_B — średnica tarczy hamulcowej, przyjmowana wstępnie na podstawie doboru sprzęgła podatnego (tabl. VII-1).

Aby praca hamulca była niezawodna, średni docisk występujący na czynnej powierzchni okładziny ciernej musi odpowiadać danym z tabl. VII-2, jednostkowa zaś praca tarcia, obliczona jako średnia dla obu szczęk, nie powinna przekraczać 5 kGm/cm²s. Jednostkowa praca tarcia charakteryzuje cieplne obciążenie hamulca. Dlatego przy zwiększeniu intensywności chłodzenia tarczy hamulcowej przez jej użebrowanie, podaną wartość granicznej pracy jednostkowej można zwiększyć mniej więcej o 30%. Przy 2Vj > N₂ średni docisk'na bardziej obciążonym klocku

Pśr = -—- (VII-3)

, _    . a

przy czym: b_a — szerokość okładziny ciernej, przyjmowana zwykle o 10 mm mniejsza od szerokości tarczy hamulcowej; a — kąt opasania tarczy klockiem.

Jednostkowa praca tarcia osiąga wartość maksymalną w chwili rozpoczęcia hamowania, wtedy

(PPV)mox

0,017tM_h n_a 60b_aD_H sin—

przy czym — prędkość obrotowa tarczy hamulcowej, odpowiadająca chwili rozpoczęcia hamowania, w obr/min.

Jak widać, obciążenie cieplne hamulca przy niezmienności innych warunków jest odwrotnie proporcjonalne do średnicy tarczy hamulcowej. Po uwzględnieniu granicznej wartości jednostkowej pracy tarcia otrzymuje się więc nierówność

D_h

(VII-4)

0,01—AJ_H n.„

300sin — 2

która może służyć do sprawdzenia słuszności wstępnego doboru średnicy tarczy hamulcowej, dokonanego na podstawie tabl. VII-1.

Kąt opięcia tarczy klockiem zawiera się zwykle w granicach 40° < a < 90°, przy czym dla klocków przegubowych 60°    90°, a dla klocków sztywnych

« < 50°. Dążenie do uzyskania jak najbardziej zwartej budowy hamulca powoduje, że rozstaw osi obrotu szczęk jest zwykle przyjmowany zbyt mały. Uniemożliwia to uzyskanie podczas pracy hamulca równej wartości sił i JV₂ przyciskających klocki do tarczy, co staje się przyczyną zjawienia się siły promieniowej zginającej wał tarczy hamulcowej. Siła ta musi być uwzględniana przy przeprowadzaniu obliczeń wytrzymałościowych wału reduktora.

Równość sił Ni i N₂, a więc i odciążenie wału, można uzyskać spełniając następujące warunki: przy przegubowym zamocowaniu kocków (rys. VII-32a) rozstaw

a)    b)

Rys. VH-32. Hamulec dwuszczękowy z klockami przegubowymi: a) układ odciążony; b) układ

nieodciążony

osi obrotu szczęk musi być równy odległości pomiędzy przegubami klocków, przy klockach sztywnych (rys. VII-33a) osie obrotu szczęk muszą być położone na prostych D'A i D"B, przy czym

2c __1_

D_h    ( a \ a

cos —+ ai cos —

V 2    /    2

Korzystniejsze warunki pracy okładziny istnieją przy tym przy większych wartościach kąta a ^

Największą dokładność ustawienia hamulca względem tarczy hamulcowej uzyskuje się wówczas, gdy sworznie stanowiące osie obrotu szczęk są zamocowane w skrzynce olejowej reduktora (rys. VII-7). W takim rozwiązaniu spełnienie podanych warunków nie występuje i N_t ^ N₂. Związki między siłami a wymaganym momentem hamującym są wówczas następujące:

w hamulcu z klockami przegubowymi (rys. VII-32b)

Ni

Hh

a~ixe

N₂

Hh

a+ne

h

LlD_hH

M_a

HD„ h

oraz N_max = Ni =    +

HD_H \ a)

a

233