B. Dymara (te:L;. miecie sitowy. O i.uiUtrzc, cechach: ■sariiKcżach ludnrztsiy edukacji XV! tam serii: Smusrciete NauaycieUm. Kraków 2M9
ISRN: 07S-S'-71flS.ri2ti-5,«' by Oficyna Wydimwcm JtrpoK" 2i1(W
Jerzy Dymara - O kształtowaniu kultury zabawy 29
1. Czas zabawy powinien być tak wybrany, aby uczniowie musieli jej przez pewien okres oczekiwać i mogli uwolnić się od pośpiechu.
2. Miejsce zabawy powinno być tak przygotowane, by zaspakajało różne stopnic wrażliwości estetycznej, było czymś nowym i przyjemnym w porównaniu z „szarością codziennego dnia ulicy”. Według Z. Glogera’ miejsce biesiady jest czymś tak ważnym, że identyfikuje się je z samą istotą zabawy (miejsca poświęcone uroczystościom osypywano kiedyś kwiatami i ozdabiano girlandami z kwiatów).
3. Imprezy towarzyskie, zabawy lub bale powinny być zorganizowane według scenariusza przygotowanego przez uczestników, a w ich trakcie powinny obowiązywać ustalone uprzednio prawidła gry, przy czym warro dodać, że zarówno samo przygotowywanie, jak i jego wynik mogą być równic wartościowe.
4. Przebieg zabawy jesr okazją, bogatą sytuacyjnie rzeczywistością, do kulturowego doskonalenia się uczniów w spontanicznych i inspirowanych kontaktach interpersonalnych oraz do manifestowania już przyswojonych form kultury-.
5. O atrakcyjności i użyteczności zabawy klasowej lub ogólnoszkolnej można mówić wtedy, kiedy wszyscy jej uczestnicy, przynajmniej w pewnych momentach, doznają poczucia zaspokojenia swoich potrzeb i spełnienia oczekiwań.
6. Różne elementy zabawy, takie jak: tok. treść, organizacja, strona muzyczna i plastyczna, przygotowanie gastronomiczne, ogólna atmosfera i styl - jeśli mają dostarczyć uczniom okazji do autentycznego bawienia się - muszą być kształtowane w ciągu dłuższego czasu z nastawieniem na główny cel, lecz w kontekście różnorodnych działań dydaktyczno-wychowawczych i organizacyjnych. (Warto zauważyć, że stosowane gry dydaktyczne mogą po pewnych modyfikacjach, na zasadzie heurystycznej metody „dalekich skojarzeń”, być przenoszone do działalności pozalekcyjnej, i odwrotnie). Niełatwo zorganizować wartościową zabawę, a jeszcze trudniej znaleźć jakiś konkretny przepis, /uniwersałizowany sposób towarzyskiego kontaktowania się ludzi. Mógłby on zresztą w innych warunkach okazać się kontrsposobem.
Mimo wysuniętych zastrzeżeń istnieje konieczność rakiego organizowania spotkań towarzyskich i zabaw szkolnych oraz klasowych, aby stały się one okazją do kulturowego kształcenia wychowanków. W toku działalności przygotowawczej oraz w czasie samego przebiegu klasowego spotkania mogą oni mieć liczne okazje do rozwijania kultury języka, kultury wzajemnych kontaktów, kultury organizacji pracy czy też kultury jedzenia. Należy podkreślić, że zabawa, podobnie jak każda inna forma aktywności, musi stanowić dla wychowanka określoną
Z. Gloger: Encyklopedia staropolska, t. 4, WP Warszawa 1972, s. 474.