19 Pływy 417
19 Pływy 417
L*3
I WĘ/tt
Rys. 19.33. Typowy prąd pływowy rotacyjny o parametrach wyrażonych wektorowo
Prądy pływowe mają również charakter prądów rotacyjnych, co oznacza, że w ciągu okresu pływu zmieniają kierunki geograficzne. Źródłem tego typu rotacji jest siła odchylająca, wywołana wirowym ruchem Ziemi, chociaż często modyfikowana warunkami lokalnymi. Na półkuli północnej zmiana kierunku prądu jest zgodna z ruchem wskazówek zegara, a na południowej odwrotnie. Prędkość prądu zależy od cyklu pływu; pojawiają się dwie maksymalne wartości o kierunkach przeciwnych oraz dwa minima, mniej więcej w połowie między maksymalnymi wartościami (rys. 19.33).
Wykres pokazany na rysunku 19.33 określany jest pojęciem „elipsa prądów” lub „róża prądów”.
Często w wąskich przejściach kierunki prądów układają się wzdłuż osi kanału lub wąskiego przejścia, zmieniając kierunki na przeciwne w określonych momentach. Prądy o kierunkach
naw racających, zwane często siłą przypływu lub odpływu, są najsilniejsze w połow ie czasu między kolejnymi falami stojącymi (slack water).
Diagram ułatw iający znalezienie parametrów prądów pokazano na rysunku 19.34.
Rys. 19.34. Diagram do określania parametrów prądów rewersyjnych w wąskich cieśninach lub kanałach
W głębokich, wąskich przejściach pojawiają się prądy pływowe zwane hydraulicznymi, gdyż parametry ich mają większe wartości, np. prędkość, która szybciej wzrasta zaraz po przesileniu wody stojącej.
W wąskich kanałach występują prądy wchodzące lub wychodzące, które szybciej osiągają prędkości maksymalne i dłużej je utrzymują niż inne prądy pływowe.