41 (314)

Koszty pracy maszyn leśnych

3. PRÓG RENTOWNOŚCI

W celu osiągnięcia zysku przez przedsiębiorstwo, winny być zachowane odpowiednie relacje między przychodami ze sprzedaży i kosztami: przychody powinny być wyższe od poniesionych kosztów. Narzędziem ułatwiającym dokonanie oceny zależności między przychodami, kosztami i zyskiem jest analiza progu rentowności.

Próg rentowności oznacza taką wielkość produkcji i sprzedaży (świadczonych usług), przy której przychody ze sprzedaży zrównują się z kosztami całkowitymi działalności. Tym samym wynik finansowy jest równy zero. Przedsiębiorstwo nie ponosi starty, ale także nie osiąga zysku.

W przedsiębiorstwie wytwarzającym jeden produkt (świadczącym jeden rodzaj usług) próg rentowności znajduje się w punkcie, w którym przychody ze sprzedaży zrównują się z kosztami całkowitymi, czyli:

Ps = KC    (12)

gdzie:

P_s - przychody ze sprzedaży KC - koszty całkowite

Przychód ze sprzedaży jest iloczynem liczby sprzedanych wyrobów (rozmiaru świadczonych usług) i ich ceny, co wyraża formuła:

Ps = qp (13)

gdzie:

q - liczba sprzedanych wyrobów (rozmiar świadczonej usługi) p - cena wyrobu (usługi)

Z kolei koszty całkowite, o czym już wspomniano, są sumą kosztów stałych, które w krótkim czasie z reguły nie podlegają zmianie i kosztów zmiennych, zależnych od wielkości produkcji (rozmiaru świadczonych usług):

KC = K_s + K_z    (14)

gdzie:

KC - koszty całkowite K_s - całkowite koszty stałe K_z - całkowite koszty zmienne.

Koszty zmienne są iloczynem wielkości produkcji i jednostkowego kosztu zmiennego, co wyraża wzór:

K_z = q -k_z    (15)

gdzie:

k_z - jednostkowy koszt zmienny.

Wykorzystując formuły 13-15, równość przychodów i kosztów całkowitych (12) można wyrazić wzorem:

q * p = ą -k_z + K_s    (16)

który możemy przekształcić do poniższej postaci:

(17)

(p ~ h) •q = K_s

41