46 (272)

Koszty pracy maszyn leśnych

Próg wartościowy z kolei to zrównanie przychodów z kosztami całkowitymi przy nieskończenie dużej liczbie różnych kombinacji struktury asortymentowej, co można wyrazić wzorem:

'L‘h'Pi='L^<lr^k,,+K,(28)

gdzie:

— rozmiar produkcji (sprzedaży, świadczonych usług) i-tego wyrobu (towaru, usługi), Pi - cena sprzedaży i-tego wyrobu (towaru, usługi), k_zi - jednostkowy koszt zmienny i-tego wyrobu (usługi),

K_s - koszty stałe przedsiębiorstwa.

W przypadku produkcji wieloasortymentowej koszty stałe przedsiębiorstwa mogą być rozliczane na poszczególne wyroby (rodzaje świadczonych usług), bądź w całości odnoszone do przedsiębiorstwa.

Rozliczanie kosztów stałych na poszczególne wyroby polega na przypisywaniu kosztów stałych w odpowiedniej wysokości poszczególnym wyrobom i oddzielnym liczeniu progów rentowności dla poszczególnych wyrobów.

Za podstawę rozliczania całkowitej wielkości kosztów stałych na poszczególne wyroby przyjmuje się najczęściej kwotę marży pokrycia osiąganej na danym wyrobie.

W celu dokonania tego rozliczenia należy określić wskaźnik narzutu kosztów stałych przedsiębiorstwa, będący relacją kosztów stałych do całkowitej marży pokrycia osiąganej na sprzedaży poszczególnych wyrobów:

WNK, =    (29)

M

gdzie:

WNK_S - wskaźnik narzutu kosztów stałych,

K_s - koszty stałe przedsiębiorstwa,

M- całkowita marża pokrycia osiągana na sprzedaży wszystkich wyrobów.

Narzut kosztów stałych na poszczególne wyroby (świadczone usługi) ustala się według poniższego wzoru:

NK_Sj = WNK_S • M_t    (30)

gdzie:

NK_si - narzut kosztów stałych i-tego wyrobu (i-tej usługi),

M_{ - całkowita marża pokrycia i -tego wyrobu (i-tej usługi).

Mając ustalone koszty stałe przypisane poszczególnym wyrobom (rodzajom usług), analizę progu rentowności, zarówno w ujęciu ilościowym jak i wartościowym, przeprowadza się oddzielnie dla każdego wyrobu (usługi), tak jak w produkcji jednorodnej [2j.

Całkowity wartościowy próg rentowności jest sumą wartościowych progów rentowności poszczególnych wyrobów (usług):

Pr_w=2X    ⁽³¹⁾

1=1

gdzie:

Pr_w - całkowity wartościowy próg rentowności,

Pr_wi - wartościowy próg rentowności i-tego wyrobu (i-tej usługi).

Sposób obliczania progu rentowności w' przypadku przedsiębiorstwa, w którym koszty stałe są w całości rozliczane na poszczególne rodzaje usług przedstawiono w przykładzie 12.

46