43 (172)

Top WWW

A

Uwaga!

Każdy Autor, nadsyłając rozw iązanie zadania głównego, może dołączyć też swoją fotografię (portret). Fotografia zostanie opublikowana w artykule, omawiającym nadesłane rozwiązania.

właśnie uczą elektroniki. Kochani, jeśli na podstawie własnych doświadczeń i potrzeb macie jakąś potrzebę, uwagę czy spostrzeżenie, bardzo proszę o udział w tym zadaniu. Wcale nie musicie przedstawić kompletnej propozycji. Wprost przeciwnie interesującym rozwiązaniem zadania 169 będzie przedstawienie potrzeb. Napiszcie, co by się Wam przydało do praktycznej nauki elektroniki w roli układu czy zestawu edukacyjnego.

Chętnie widziałbym listę życzeń tego rodzaju. Wiem, że pewne takie „pomoce naukowe” można z powodzeniem zrobić we własnym zakresie, zamiast kupować gotowy zestaw edukacyjny, układ lub płytkę.

A teraz drugi kierunek. Z doświadczenia wiem, że jest co najmniej kilka dziedzin, w których przydałby się uniwersalny układ eksperymentalny, na przykład do wzmacniaczy operacyjnych, niektórych kostek CMOS, mikroprocesorów (choć to może też być dużo poważniejszy temat). Niektórym zapewne przydałby się jakiś układ do eksperymentów i doboru jednakowych egzemplarzy różnych podzespołów, np diod, tranzystorów bipolarnych i MOSFET, ewentualnie także mikrofonów clcktrctowych.

Ja sam od pewnego czasu przymierzam się do zaprojektowania „lampowego układu eksperymentalnego”. Ideę, a nawet niemal kompletny schemat mam od dawna, a tylko permanentny brak czasu stoi na przeszkodzie, bym taką eksperymentalna płytkę wykonał. Chodzi mianowicie o płytkę z jedną lub dwiema podstawkami dla popularnych lamp - triod z rodziny ECC81...ECC88. Chodziłoby

0    układ, w którym można byłoby łatwo realizować różne konfiguracje przedwzmacnia-czy lampowych, zmieniać napięcie zasilające (anodowe) i wartości rezystorów anodowego i katodowego. Myślałem o układzie dwukanałowym, żeby można łatwo porównać wpływ warunków pracy (napięcia zasilania i punktów pracy lamp) na uzyskiwany dźwięk.

A może ktoś z Was mnie wyręczy i zaproponuje taki układ eksperymentalny z zasilaczem żarzenia, regulowanym zasilaczem anodowym i możliwością łatwej konfiguracji

1    zmiany punktów pracy? Zachęcam do przemyślenia i realizacji takiego zadania.

To naprawdę byłoby bardzo interesujące dla wielu Czytelników. Pozwoliłoby praktycznie wypróbować różne wersje i punkty pracy układów lampowych. Taki dwukanałowy układ testowy pomógłby też wyjaśnić liczne wątpliwości, a nawet obalić pewne „lampowe” mity, pokutujące w naszym środowisku.

Albo inna kwestia: czasem montujemy prowizorycznie różne układy „w pająku” czy na zwykłej płytce uniwersalnej. Czy uznacie, że do rozmaitych eksperymentów przydałaby się jakaś płytka wielofunkcyjna? A może macie świeży pomysł na nową, dobrą płytkę uniwersalną: jednostronną czy dwustronną?

Niech zadanie 169 będzie zachętą i niech zmobilizuje do zaproponowania, a może też wykonania rozmaitych pożytecznych zestawów edukacyjnych i układów służących do rozmaitych eksperymentów i testów.

Uwaga! W tym zadaniu nietypowo i dodatkowo część puli nagród chciałbym przeznaczyć nie tyle na propozycje rozwiązań, co na przedstawienie Waszych potrzeb. Jeszcze raz zachęcam więc, żebyście napisali także o tym, co Waszym zdaniem w tej dziedzinie byłoby potrzebne Wam, a generalnie mniej czy bardziej zaawansowanym elektronikom.

Jak zawsze czekam więc na prace teoretyczne i praktyczne!

Rozwiązanie zadania głównego 164

Fot. 1 Model Amadeusza Wacha

dzenia, ale nie pokazano żadnego schematu. Jedyną wskazówką było to, że układ działa na NE555. Po kilku dniach poszukiwań udało mi się przerobić generator częstotliwości (rysunek 2) na generator dźwięków dostrajanych ruchem ręki. Wystarczyło tylko zamienić rezystor 3,3Mega na fotorezystor.

Temat zadania 164 brzmiał: Zaproponuj nietypowo przestrojony generator albo nietypowy „elektroniczny” sposób wytwarzania dźwięków, np. theremin.

Muszę przyznać, że z duszą na ramieniu stawiałem to zadanie. Wyniki wcześniejszego zadania 154 pokazały bowiem, żc czujniki pojemnościowe dla wielu okazały się zbyt trudne do realizacji, a może raczej niecodzienny temat wystraszył uczestników. Tym bardziej cieszę się ze wszystkich otrzymanych rozwiązań zadania 164.

Rozwiązania teoretyczne

Kilku Kolegów, nadsyłając rozwiązania konkursu Jak 10, postawionego w tym samym numerze, co zadanie Szkoły 164, zauważyło ich związek. Jak mogliście przeczytać miesiąc temu, w zadaniu JaklO chodziło właśnie o prostą realizację generatora dudnieniowego, czyli w sumie instrumentu theremin. Część odpowiedzi z konkursu Jak Działa? można byłoby uznać za teoretyczne rozwiązania zadania 164, ponieważ niektórzy uczestnicy nie tylko wyjaśnili zasadę działania, ale też zaproponowali pewne modyfikacje.

Ale poza tym nic dotarły do mnie rozwiązania teoretyczne tego zadania.

Rozwiązania praktyczne

13-letni Amadeusz Wach z Częstochowy napisał: Wiłam! Na początku chciałbym pozdrowić całą redakcję EdW Przepraszam, że tak późno piszę, ale przez ostatnie tygodnie nauka nie pozwala mi na nic innego jak... uczenie się.

Mając chwilę, przysyłam maila, a za kilka dni wyślę także układ.

(...) Mój układ można nazwać „ minigeneratorem dźwięku ”, wykorzystującym kostkę LM386.

Gdy będziemy coraz mocniej naciskać na ,, magiczny przycisk” (składający się z dwóch kawałków przewodzącego materiału), to usłyszymy niższe tony i na odwrót. Kiedy będziemy lekko naciskać, to usłyszymy bardzo wysokie tony. (...)

Potem pojawił się drugi mail:    Witam ponownie!

Zgodnie z ostatnim mailem łam kilka zdjęć oraz schemat (...) wyślę też układ wraz z krótkim opisem. Model można zobaczyć na fotografii 1, natomiast schemat pokazany jest na rysunku 1. Jak widać, nie jest to klasyczny generator, tylko nietypowe wykorzystanie wzmacniacza LM386.

15-letni Adam Głąb z Tomaszowa Mazowieckiego zaczął tak:    Witam!

Na początek powiem, że pierwszy raz biorę udział w Szkole Konstruktorów, więc za wszystkie ewentualne błędy przepraszam. Zadanie 164 zainteresowało mnie, ponieważ niedawno zajmowałem się tym tematem. Inspiracją dla mojego theremin(a) były filmy z internetu. Przedstawiały one działanie urzą

Elektronika dla Wszystkich Marzec2010 43