425 (4)

O R U D A C K.

385

Szekę kratę, sypią kos? węgli wybornych; węgle podpaliwszy wiatr- puszczają. A że Stós z kawałków stali suruwey ułożony, ma miejsce nad okiem formy miedzianey, żączesi gdy w zaprawę wiatr wieie, słychać mo-cne. świstanie, bo wiatr, z pomiędzy-kawałków przez szpary i przez węgle z piskiem wychodzi..

—\Jf pół igpilżiny^Mte tv tuzy. kwadranse.* kawałki - w- kratę -ulożońb roz-palaią się., tp. gdy ,śję, stą.nie., . wiaOj-zatrzympię,. .kawałki icden..po drugim wyimuią, zaczerń. najwyższy, czyli .ręki najbliższy-, naprzód kleszczami Uchwyciwszy, pod młot podkładają, i„z niego,:cjggn%isztab.ę różnie, długą, to iest: od pół stopy aż do scop a, .Okołu kocia sztuk, nie ieden lecz dwóch M.ayscrów , albci też .Majster z CzeladniKami bawi się. Z nich ieden na stołeczku o trzech nogach, z iedney strony, młota siedzi, drugi zaś siedzi z dtugicy strony, czyli siedzę naprzeciw siebie ; ieden z nich naprzód kawałek pod młotem uttzymuie , a gdy do. połowy wyciągnie się, drugi naprzeciw siedzący chwyta go , i drugą część'pod młotem wyciąga , zaczem do jednego razu. cała sztuka, będzie. wykuta..: .Sztukę odkutą i pa-łaiącą wrzucają w rynnęktórą woda. ustawicznie płynie , aby w wodzie pa stal, zahartowały się, 'Dwóclnzaś knWalkow _y .które, na- samym spodzie zaprawy k-iaty ,. po. wykuciu, w wodę. nie wrzucuią., .To.żrobiwszy,.sztabki powtórnie wyciągnione w ieden pęk- składaią i owemii dwiema , których w • wodę nie wrzucono spaiąią. Ułożywszy, pęk. z szesnastu, albo. z dwudziestu sztabek , kleszczami _;go. chwytają ., wiptec wkiadaią i do. białości roz-palaią. Dla tego zai wszystkie sztahki w ieden pęk składaią, i razem do białości rozpalaią, aby wszystkie jednakowe miały.: przymioty , lubo z osobna v.z:ęte , różne mieć mogą ,. to iest: ieżeli. niektóre kawałki w pewnych częściach albo nadto,,, albo. nie dobrze były rozpalone.,, takie z. lepszą stalą u ięS2«iąc inassą daleko, doskonalszą ,, i niby. żyłowatą, uczynią. Sztaby gliną suchą obsypuią.,. aby sic- w- Ogniu doskonalej zwarzy.ł.y..

-Gdy spostrzegąii: pęk ,tv Ogpiu- z. Jedlicy strony.. rozgrzał: się-do. białości na ów- czas. glinę Suchą ,. na piasek startą, sypią nań w dłuż i w szerz. Posypawszy pęk piaskiem, glinianym ,. przewracają go , i w tymże momencie leią na ii trochę zuzlu na spodzie zaprawy, znayduiąćego. się;, na żużel sypią znowu piasek gliniany ,. to. gdy się stanie ,. raassę z. ognia wvioiuią, młotkiem ręcznym ltuią , "by iey części doskonaley połączyły się , to zrobiwszy w ogień ią wkładają, piaskiem z gliny posypuią , żużlem tek, iak pierwszy raz polewaią.. Nakoniec z massy iuż dla piasku , iuż dla ognia dobrze zbitey; kulą, sztabę czworograniastą , kuią zaś. sztabę z iedney iey części. Sztaby wy kh-.paney bok każdy ma szerokości, catów 4,. Część odkutą na wolnym powietrzu zostawuią ,. aby powoli ostygła., .

Co. gdy się sta.oie-,, drugą iey. część, w ogniu. tak ,. lak. pierwej rozpa-liwszy ,. wykowywaią na sztabę, tymże Sposobem,¹, którym pierwszą część wykowywano,. We śrzod.ku grubszą część, zostawuią.,. ku, końcom robią części cieńsze-. Więe,. aby skończyć sztabę stalową, potrzeba surowiec dwa razy rozgrzewać i miotem, kuć.

Sztaba- Stalowa bywa. długa na stop 9. albo .10, sztaby-łamią ł» mniej, sze kawałki _Ł i wiążą w pęczki ważące cetoar większy alb a g LiimiuJ. Stał, Aaa    którey.