483

anZPZIAŁ 19

Farby, emalie, lakiery

19.1.    Co to są farby i lakiery?

Farbami nazywamy produkty malarskie, powłokotwórcze, kryjące, które zawierają dyspersyjny pigment w postaci zawiesiny. Są nakładane na powierzchnią w stanie ciekłym, a po wyschnięciu tworzą powłokę ochronną lub dekoracyjną. Nazwa ta obejmuje zarówno farby olejne, żywiczne, jak i klejowe, wodne, emulsyjne itp.

Lakier jest roztworem substancji błonotwórczej (powłoko-twórczej) w rozpuszczalniku, ale nie zawiera pigmentu w postaci zawiesiny i nie ma zdolności krycia. Może być bezbarwny lub barwny, z tym że barwnik jest rozpuszczony w powłoce lakieru.

Emalią nazywamy lakier kryjący (z pigmentem dyspersyjnym) spełniający zadanie dekoracyjne.

19.2.    Co to są emalie?

Emaliami nazywamy bądź to powłoki ceramiczne szkliste nakładane na metalową powierzchnię, której zadaniem jest poprawa estetycznego wyglądu przedmiotu lub zabezpieczenie go przed korozją, bądź to lakiery kryjące spełniające takie samo zadanie. Emalie ceramiczne nakłada się na gorąco. W zależności od ich rodzaju temperatura zmienia się w granicach od 550 do 1000°C. Powstają one przez stopienie różnych składników zawierających kwarc, skaleń, sodę, potaż, boraks, saletrę, a także pigmenty i substancje zmętniające. Powierzchnię metalową pokrywa się sproszkowaną emalią, po czym wypala w piecu. Emalie artystyczne i jubilerskie nakłada się jednokrotnie, podczas gdy techniczne co najmniej dwa razy. Od emalii wymaga się szczelności, gładkości, połysku, a w przypadku naczyń - nietoksyczności. Emaliami ceramicznymi pokrywa się, oprócz naczyń, urządzenia sanitarne, laboratoryjne i chemiczne, a artystycznymi wyroby jubilerskie, medale i przedmioty dekoracyjne.

483