4 (2)

559

, 24.2. Nowotwory złośliwe

i

t

pooperacyjne w przypadkach sarcoma stromale i guzów mieszanych miille-rowskich.

•    Rokowanie: 5-letnie przeżycie - 53%; przypadkowo rozpoznane myoma — rokowanie lepsze.

Rak jajowodu

•    Występowanie: bardzo rzadko.

•    Cechy charakterystyczne na podstawie wywiadu: bóle, krwawienia, abra-zja ujemna, cytologia dodatnia; często przerzuty odlegle, ale również często szerzy się podobnie jak rak jajnika.

•    Leczenie: jak w raku jajnika.

•    Rokowanie: złe.

Rak jajnika

Występowanie: 15 przypadków w ciągu 1 roku na 100 000 kobiet; częstość występowania rośnie z wiekiem; mała liczba porodów (posiadanych dzieci), niestosowanie środków hamujących owulację; częstszy w krajach Zachodu aniżeli w krajach rozwijających się oraz w Azji; znane występowanie rodzinne; typowe zmiany w chromosomach.

Raki o małym stadium złośliwości (bor-derline tumors)

•    Makroskopowo łagodne, brodawkowa-te i torbielowato-lite guzy jajnika; najczęściej typ surowiczy, często obustronnie, typ śluzowy raczej jednostronnie; charakteryzuje się atypią nabłonka bez cech inwazji, często diploidalny; szczyt zachorowań - 40. r. ż.; często ogniska w otrzewnej i sieci (endosalpingioza?).

•    Leczenie: usunięcie operacyjne, zabieg z zachowaniem funkcji rozrodczych; wyciąć ognisko w otrzewnej; bez chemioterapii.

Inwazyjny rak jajnika

•    Wzrost: typowo szerzy się śródo-trzewnowo, rowki okołokątnicze, kopuła przepony, powierzchnia wątroby i sieć; guzy często występują obustronnie.

Inne drogi szerzenia się: naczynia chłon

ne (miednicy okołoaortalne, pachwinowe, nadobojczykowe) i przez ciągłość na odbytnicę, pęcherz moczowy i pochwę.

•    Objawy: nieokreślone dolegliwości w nadbrzuszu.

•    Rozpoznanie: oburęczne badanie ginekologiczne, sonografia; marker: Ca 125.

•    Podział na stadia zaawansowania

(uproszczony):

stadium I: rak ograniczony do jajnika, stadium II: rak przechodzi na miednicę małą,

stadium Ilia: potwierdzone mikroskopowo ogniska w śródbrzuszu i nadbrzuszu, stadium Mb: guzy w śródbrzuszu i nadbrzuszu wielkości do 2 cm,

stadium Mc:, guzy w śródbrzuszu i nadbrzuszu o średnicy ponad 2 cm lub przerzuty w węzłach chłonnych poza-otrzewnowych,

stadium IV: przerzuty do wątroby, przerzuty odległe poza jamę brzuszną, rak rozsiany opłucnej (carcinosis pleurae).

•    Leczenie: laparotomia w celach diagnostycznych oraz doszczętne usunięcie całej tkanki nowotworowej; usunięcie obu jajników, macicy, sieci, węzłów chłonnych miedniczych i paraaortalnych, ewentualnie odległych przerzutów. Chemioterapia: cyspłatyna lub karbo-

platyna w połączeniu z cyklofosfamidem, adriamycyną.

•    Rokowanie: 5-Ietni okres przeżycia — 32%:

stadium I: 70-80%, stadium II: ok. 60%, stadium III: 23% (< 60 lat - 42%; > 60 lat - 13% > 5 lat), stadium IV: 8%.

Po leczeniu cysplatyną remisja u 70% chorych. Korzyści wynikające z remisji dla chorych - przedłużenie życia, bez dolegliwości.

Guzy zarodkowe złośliwe

Szczególnie często rozrodczak (dys-germinoma),    niedojrzałe potworniaki

i guz zatoki endodermalnej.

•    Występowanie: w 2. i 3. dziesiątku lat życia.

■i'