4(4)

24.2. Nowotwory złośliwe

N2 - przerzuty co najmniej w 4 węzłach chłonnych lub węzłach przymostkowych,

Ml - przerzuty odległe.

• Leczenie:

Operacyjne: proces ograniczony do 1 kwadrantu, zabieg z utrzymaniem gruczołu sutkowego, CIS usunięcia całego utkania nowotworowego.

W raku wieloogniskowym pozasutko-wym lub bardzo dużym guzie: ablatio mammae.

Węzły chłonne pachowe - piętra I i II (optymalnie więcej niż 10 węzłów chłonnych do badania).

Napromienianie: po zabiegu z zachowaniem gruczołu sutkowego konieczne napromienienie sutka (60 Gy i boost).

Napromienianie ściany klatki piersiowej jedynie w razie zaawansowanego procesu, gdy guz niemożliwy do usunięcia w granicach tkanek zdrowych; nie naświetla się dołu pachowego (obrzęk ramienia).

Piśmiennictwo

Biissler R.: Pathologie der Brustdriise. Springer, Berlin 1978.

Bastert G.: Malignome der M amina. W: H. Schmidt-Matthiesen: Klinik der Frauenheilkunde, Band 12. Urban u. Schwarzenberg, Munchen 1988 (s. 131).

Bender H. G.: Gynakologische Onkologie, 2. Aufl. Thieme, Stuttgart 1991.

Berek J. S., N. F. Hacker: Practical Gynecologic On-cology. Williams u. Wilkins, Baltimore 1989.

Hoskins W. H., C. A. Perez, R. C. Young: Gynecologic Oncology. Lippincott, Philadelphia 1992.

Kleine W., H. G. Meerpohl, A. Pfleiderer, Ch. Z. Profous: Therapie des Endometriumkarzi-noms. Springer, Heidelberg 1991.

Kolstad P.: Clinical Gynecologic Oncology. Norweg, Uniw. Press 1986.

Ladner H. A., A. Pfleiderer, Ch. Z. Profous: Gynakologische Radiologie. Springer, Heidelberg 1992.

Meerpohl H. G., M. Kaufmann, D. Alt, A. Pfleiderer: Antióstrogene in Forschung und Klinik. Zuck-schwerdt. Munchen 1989.

561

Wspomagające leczenie układowe: w okresie przed menopauzą chemioterapia (CMF).

Rak pomenopauzalny receptorododatni - tamoksyfen.

Rak pomenopauzalny receptorou-jemny: jeśli to możliwe - chemioterapia; jeśli nie - to tamoksyfen.

W przypadkach przerzutów do węzłów chłonnych, przez co umieralność zmniejsza się o 20%.

•    Rak sutka w czasie ciąży: często przeoczany.

•    Leczenie: odpowiednio do stadium zaawansowania i wieku.

•    Rokowanie: powolny wzrost raka, względnie późno przerzuty, okres 5-letniego przeżycia - 74%. 10 lat -51%; ważniejsze czynniki prognostyczne: przerzuty do węzłów chłonnych.

Meerpohl H. G., A. Pfleiderer, Ch. Z. Profous: Das Oaarialkarzinom: 1. Tumorbiologie, Screening, Staging. 2. Therapie. Springer, Heidelberg 1993.

Pettersson F.: Annual Report on the Results ofTreat-ment in Gynecological Cancer. XXlst Vol. Inl. J. Gynaecol. Obstet. 36, Suppl (1991) 1-315.

Pfleiderer A.: Malignę Tumoren der Ovarien. Enke, Stuttgart 1986.

Pfleiderer A.: Malignome der Tubę. W: H. Schmidt-Matthiesen: Klinik der Frauenheilkunde, Band 12. Urban u. Schwarzenberg, Munchen 1988 (s. 37).

Pfleiderer A.: Malignome des Ovars. W: H. Schmidt-Matthiesen: Klinik der Frauenheilkunde, Band 12. Urban u. Schwarzenberg, Munchen 1988 (s. 45).

Scully R. E.: Tumors of the Ovary and Maldeveloped Gonads. Atlas ofTumor Pathology. Fasc. 16 Ar-med Forces Institute of Pathology, Washington 1979.

Teufel G., A. Pfleiderer, H. A. Ladner: Therapie des Zervixkarzinoms. Springer, Heidelberg 1990.