4 (532)

4)    we właściwej kondycji,

5)    we właściwym miejscu,

6)    we właściwym czasie,

7)    po właściwych kosztach.

Tak sformułowane składowe celu logistyki mogą stanowić podstawę określenia kryteriów oceny procesów logistycznych. Najogólniej można wyróżnić trzy podstawowe zadania stawiane logistyce, a mianowicie'⁰:

•    podporządkowanie działalności logistycznej wymogom obsługi klienta,

•    koordynację przepływu produktów od źródeł zaopatrzenia (surowców, materiałów do produkcji i wyrobów gotowych) do konsumentów,

•    minimalizację kosztów tego przepływu.

Podstawowym zadaniem logistyki jest znalezienie' optymalnych rozwiązań organizacyjnych, technicznych i technologicznych, które przyczyniają się do racjonalizacji fizycznego przepływu dóbr rzeczowych w obrębie wymienionych obszarów funkcjonalnych przedsiębiorstwa. Rozwiązania te powinny zapewnić^{1 2}:

•    osiągnięcie długofalowego zadowolenia klienta,

•    niski poziom zapasów materiałów i wyrobów gotowych,

•    minimalizację czasu i kosztu fizycznej dystrybucji przy założonym poziomie usług,

•    wysoki poziom wykorzystania potencjału produkcyjnego,

•    kształtowanie optymalnej struktury osiąganych wartości ponoszonych w związku z tym kosztów oraz dążenie do optymalnej relacji między poziomem realizowanych i pożądanych korzyści i usług a poziomem kosztów,

•    wzmacnianie pozycji i osiągnięcie przewagi konkurencyjnej przedsiębiorstwa,

•    kreowanie podaży i odpowiednich rozwiązań problemowych związanych z potrzebami i preferencjami klientów w logistycznych segmentach rynku,

•    odkrywanie i kreowanie nowych potencjałów produktywności i efektywności oraz wspomaganie rynkowego sukcesu przedsiębiorstwa,

•    tworzenie systemów i modeli kooperacji (aliansów strategicznych i sojuszów przedsiębiorstwa),'

•    określenie, o ile większe będą dodatkowe dochody firmy uzyskane drogą zwiększania zysku w wyniku poprawy jakości usług.

Na tle przytoczonych definicji warto przypomnieć powszechnie znane określenia opisujące zadania i cele logistyki:

•    logistyka gwarantuje właściwy produkt, na właściwym miejscu, we właściwym czasie, po optymalnych kosztach,

•    logistyka oznacza zarządzanie procesem fizycznego przepływu dóbr i związanych z nimi informacji w kanale logistycznym.

1.2. Rys historyczny rozwoju koncepcji logistycznej w zarządzaniu podmiotami gospodarczymi

Wykorzystanie pojęcia logistyki do opisu rzeczywistości gospodarczej miało miejsce w USA pod koniec lat 50. XX wieku. Początkowo w ramach koncepcji logistyki zajmowano się cząstkowymi i rozproszonymi w przedsiębiorstwie czynnościami związanymi z dystrybucją na poziomie operacyjnym. P. Blaik opisuje cztery fazy rozwoju logistyki³:

1.    Faza startu i „budzenia się” logistyki (połowa lat 50.). Logistyka rozumiana jako dystrybucja fizyczna była pojmowana jako funkcja pomocnicza i podrzędna wobec produkcji.

2.    Faza definiowania i konceptualizacji teorii logistyki oraz pierwsze próby jej zastosowania w praktyce (lata 60. i początek lat 70.). Pojawia się pierwsza monografia poświęcona logistyce w USA, następnie w RFN i Anglii, następuje zdefiniowanie koncepcji Business Logistics i zastosowanie jej w przedsiębiorstwach oraz zdefiniowanie założeń i struktury logistyki marketingowej.

3.    Faza zmian priorytetów i kreowania podstawowych wymiarów zintegrowanej logistyki (druga połowa lat 70. i pierwsza połowa lat 80.). W Niemczech powstaje ujęcie systemowe logistyki, rozszerza się jej zasięg nie tylko na sferę dystrybucji, lecz również na procesy zaopatrzenia i produkcji⁴. Ponadto powstają poglądy traktujące logistykę jako koncepcję i metodę zarządzania, jako instrument planowania i działania strategicznego na rynku, jako funkcję organizacji przedsiębiorstwa, aż wreszcie jako koncepcję zintegrowanej logistyki w skali całego łańcucha dostaw.

4.    Faza dynamicznego rozwoju logistyki jako zintegrowanej koncepcji zarządzania przedsiębiorstwem i układu powiązań rynkowych oraz powszechne wykorzystanie walorów logistyki w praktyce (koniec lat 80. i lata 90.). Logistyka nabiera znaczenia strategicznego dla zintegrowanego zarządzania przedsiębiorstwem oraz wychodzi poza przedsiębiorstwo, aby czerpać korzyści z efektów syner-gicznych, jest postrzegana jako orientacja, komponent zintegrowanego zarządzania przedsiębiorstwem. Postępuje internacjonalizacja (globalizacja) struktur i działań logistycznych z wykorzystaniem coraz bardziej zaawansowanych technologicznie systemów informatycznych.

Równocześnie z rozwojem logistyki rosło jej znaczenie w obszarze między-organizacyjnego współdziałania firm w ramach łańcuchów i sieci logistycznych. Począwszy od lat 80. XX wieku, przedmiotem zainteresowania logistyki stały się

13

1

   FJ. Beier, K. Rutkowski, wyd. cyt., s. 16.

2

   E. Gołerabska, Kompendium wiedzy o logistyce, PWN, Warszawa 1999, s. 345.

3

   Szerzej: P. Blaik, wyd. cyt., s. 25-31. Podobnie przedstawia rozwój logistyki D. Kempny, Logistyczna obsługa klienta, PWE, Warszawa 2001, s. 128 lub D. Kisperska-Moroń, Wpływ tendencji integracyjnych na rozwój zarządzania logistycznego, Wydawnictwo AE, Katowice 2000, s. 43, która koncentruje się na tendencjach integracyjnych w rozwoju zarządzania logistycznego. Zob. również: H.Ch. Pfohl, Zarządzanie logistyką, Biblioteka Logistyka, Instytut Logistyki i Magazynowania, Poznań 1998, s. 12-15, JJ. Coyle, EJ. Bardi, C.J. Langley, Zarządzanie logistyczne, PWE, Warszawa 2002, s. 659-662.

4

   H.Ch. Pfohl, Zarządzanie logistyką..., s. 3.