530 531 (3)

530 C'tfii III. Podtlawy tnukriwkimomii

19.6. Globalizacja a polska gospodarka

Czy opisane doświadczenia i wnioski można odnieść do Polski, pamiętając oczywiście o tym. że mamy do czynienia z odmiennymi uwarunkowaniami gospodarczymi. społecznymi, instytucjonalnymi i kulturowymi. Jak pamiętamy, globalizacja premiuje przede wszystkim te kraje, w których spełnionych jest 5 podstawowych warunków rozwojowych, a mianowicie: dobra organizacja, wysoka dyscyplina, wyedukowane społeczeństwo, sprawne instytucje rynkowe i prawne oraz odpowiedni zasób kapitału. Czy w Polsce powyższe warunki są spełnione? Nietrudno dowieść, że nie. Oznacza to. że kraj nasz może nie w pełni wykorzystać szansę, jaką niesie globalizacja, jeśli nie nadrobi opóźnień w zakresie wymienionych czynników.

W oparciu o historyczne doświadczenia wielu krajów wysoko rozwiniętych oraz krajów średnio rozwiniętych, które dołączyły do grona najlepszych, można wymienić sześć niezbędnych warunków dla skutecznego rozwoju gospodarczego w dobie globalizacji

Po pierwsze, każdy kraj powinien realizować politykę gospodarczą z uwzględnieniem własnej specyfiki, posługując się zarówno instrumentami neoliberalnymi, jak i elementami interwencji państwa.

Po drugie, sektor prywatny odgrywa fundamentalną rolę w rozwoju gospodarczym, ale prywatyzacja bez efektywnej konkurencji nie spełnia pokładanych w niej nadziei.

Po trzecie, konieczne są sprawne instytucje kapitalistyczne oraz skuteczny system prawny .

Po czwarte, w erze cywilizacji informacyjnej podstawowe znaczenie ma rozwój gospodarki opartej na wiedzy.

Po piąte, korupcja, nepotyzm oraz brak stabilizacji politycznej prowadzą do utraty zaufania inwestorów zagranicznych.

Po szóste, czynniki kulturowe mogą odgrywać znaczącą rolę w hamowaniu lub przyspieszaniu rozwoju. W przezwyciężaniu barier kulturowych główne znaczenie ma edukacja społeczeństwa.

Nic ulega wątpliwości, że powyższe wnioski odnośnie do skutecznego funkcjonowania kraju w procesie globalizacji mogą się w pełni odnosić także do sytuacji Polski. Na obecnym etapie rozwoju szczególne znaczenie należy przypisać tworzeniu środowiska konkurencyjnego, przełamywaniu monopoli, zmianie mentalności. zwalczaniu korupcji i nepotyzmu, a także tworzeniu sprawnych instytucji rynkowych i prawnych. Pozytywnym łłodźccm jest wejście naszego kraju do dojrzalej i konkurencyjnej gospodarki rynkowej, a także efektywnego systemu instytucji Unii Kuropcjskicj. Dopiero po spełnieniu tych warunków Polska zacznie w' pełni korzystać z możliwości, jakie stwarza globalizacja.

Definicje podstawowych pojęć

Agregatowa poda/ - łączna ilość towarów, jaką producenci decydują się wytworzyć i dostarczyć na rynek w danych warunkach i czasie

Agregatowy popyt - łączna ilość towarów, jaką nabywcy decydują się zakupić w- danych warunkach i czasie

Akcja - papier wartościowy potwierdzający udział jej właściciela w kapitale spółki akcyjnej

Aktywna polity ka fiskalna - polega na podejmowaniu decyzji o zmianie dochodów i wydatków budżetowych, które pozwolą osiągnąć zamierzone w danej sytuacji cele gospodarcze

Aktywna polityka państwa na ry nku pracy - polityka polegająca na wykorzystaniu instrumentów polityki gospodarczej w celu redukcji bezrobocia

Aktywni zawodowo (zasoby siły roboczej) - osoby w wieku produkcyjnym, które są zdolne do pracy i gotowe do jej podjęcia na warunkach istniejących w gospodarce

Amortyzacja - wartość zużycia zasobu kapitału w danym okresie

Aprecjacja - wzrost kursu danej waluty w stosunku do innych walut w systemie kursów płynnych

Bariery pozataryfowe - regulacje lub praktyki i procedury administracyjne utrudniające dostęp zagranicznych towarów do rynku wewnętrznego

Baza monetarna - suma gotówki w obiegu oraz rezerw bankowych

Bezrobocie - zjawisko polegające na tym. że część osób w wieku produkcyjnym, zdolnych i gotowych do pracy na typowych warunkach występujących w gospodarce. pozostaje bez pracy, pomimo podejmowanych poszukiwań pracy