544 545 (2)

cych charakterystykę częstotliwościową wzmacniacza, do uzwojenia wprowadza się kilka przekładek z cienkiogO|papieru. Przy przewodzie o emalii wysokiej jakości (PEW) przekładek do uzwojeń można nie dawać.

Przy średnicy przewodów 0,3 mm i więcej uzwojenia nawija się warstwowo, gdyż r.ie przedstawia to większych trudności.

Grubość przekładki izolacyjnej między uzwojeniami transformatora zależy od napięcia między nimi oraz od rodzaju zastosowanego materiału izolacyjnego. Przy napięciu między uzwojeniami rzędu 5 kV i więcej trans-

Rys. 11-15. Rozkład uzwojeń transformatorów symetrycznych stopni lampowych wzmacniaczy pracujących w klasie B

a — płaszczowego; b — prętowego z dwiema cewkami

Tablica 11.5

N*plę- de między uzwofc- niimi (V)	Kapiecie próbne przy 50 Hz (Wu)	Grubość skrajnego kołnierza (mm)	Grubość średniego kołnierza (mm)	Grubość izolacji między uzwoje niami (mm)	Grubość karkasu wysokiego napięcia (mm)	Szczelina między karkasem wysokiego napięcia a uzwojeniem niskiego napięcia	Odległość skrajnego kołnierza od brzegu karkasu (mm)
50	0,22	0,5-1	0,3 -r 0,5	0,03 + 0,1		_	_
300	i£	1,5+3	1-2	0,3—0,5	—	—	—
1 000	4	4-r5	2—3	1 + 1,5	—	—	—
3 000	10	6 — 8	4—5	-	4+5	—•	7-10
5 000	15	8—10	4 + 5	—	3-4	3-i-4	10—12
7 000	21	8-10	4+5	-	4 + 6	5-6	15 + 18
10 000	30	8-rlO	4 + 5		6-8	6-8	20-r25

form a tor ma zazwyczaj izolację olejową. Odpowiednie grubości tulei i kołnierza karkasu oraz izolacji między uzwojeniami dla różnych transformatorów są podane w tabL 11.5.

Podane w tabl. 11.5 dane napięć między uzwojeniami do 300 V włącznie odnoszą się do materiałów typu papierowego oraz preszpanu w transformatorach suchych. Zastosowanie ceralkl oraz nasycenie cewek w próżni pozwala zmniejszyć podawaną w tablicy grubość dwukrotnie. Zastosowanie na karkas dla wysokiego napięcia rurek getinaksowych w transformatorach olejowych o napięciu 5 kV i więcej pozwala zmniejszyć grubość podawaną w tablicy 1,5... 2 razy.

Rys. 11-16. Obliczanie rozmieszczenia uzwojeń transformatora o — przy uzwojeniu bez karkasu; b — z karkasem

Grubość karkasu niskiego napięcia oraz jego grubość przy wspólnym uzwojeniu zależy na ogół tylko od wytrzymałości mechanicznej cewki i wynosi od 0.3 mm dla bardzo małych transformatorów do 5 mm dla dużych.

Po obliczeniu liczby zwojów uzwojeń oraz obliczeniu średnicy przewodu sprawdza się rozmieszczenie uzwojeń.

\

Jeżeli uzwojenie jest bezładne oblicza się wysokość samego uzwojenia h_a, odejmując przy uzwojeniu bezkorpusowym od wysokości okna rdzenia h (rys. 11-16) z obu stron odległość, pozostawianą w celu uniknięcia zsuwania się krańcowych zwojów. Ta odległość wynosi dla transformatorów miniaturowych 1,5 mm, a dla dużych — do 6 mm. Podczas nawijania na korpus oblicza się h„, odejmując odległości między skrajnymi kołnierzami ogólną grubość średnich kołnierzy, jeżeli są one na korpusie.

Następnie przy nawijaniu bezładnym oblicza się powierzchnię Q zajmowaną przez każde z uzwojeń:

Q.

ri 1.22)

^d'lT, '■>

ka

gdzie:    di, — średnica przewodu uzwojenia z izolacją,

<o — liczba zwojów uzwojenia,

— współczynnik wypełnienia zależny od średnicy przewodu, jego naciągu podczas nawijania, kształtu przekroju tulejki, na którą nawijane są uzwojenia oraz inne czynniki.

545