5

U' tA A«<iWs sHo    ł\    łf*v.-ła/*f^    •’    ¹'

ty zarzuciła odmowy dostypu do sądu (<irl.fi usl. I konwencji) I dyskryminację (ml. I I) z. powodu zastosowania doktryny immunilolii obcego państwa. komisja przekazała ly sprawy Trybunałowi na podsla-wio prolokolu nr II relormiijąccgo system kontrolny konwencji.

TrylMin.il przypomniał orzecznictwo, z którego wynika, że ml, li usl. I konwonoji nio gwarantuje żadnej konkrolnej Irośoi praw i obowiązków cywilnych wprawie materialnym państw. Dotyczy on jedynie sporów związanych z prawami i obowiązkami cywilnymi, o których można powiedzieć, na dających siy uzasadnić podslawach, że si\ uznane wprawie krajowym.

Istnienie dającego siy wyegzekwować roszczenia zależy nie tylko od krajowych przepisów prawa cywilnego, ale również od ewentualnych przeszkód proceduralnych uniemożliwiających luh utrudniających wniesienie roszczenia do sądu. W tym drugim wypadku arl. 6 ust. I może mieć zastosowanie. Organy konwencji nie mogą z pewnością, w drodze interpretacji arl. 6 usl. 1, tworzyć materialnych praw cywilnych nicmających podstawy prawnej wdanym państwie. Gdyby jednak państwo mogło hez przeszkód lub bez kontroli organów konwencji, usunąć lub objąć immunilelem chroniącym przed odpowiedzialnością cywilną duże grupy lub kategorie osób, nio byłoby to zgodne z zasadą rządów prawa w demokratycznym społeczeństwie i z podstawową zasadą arl. (i ust. I — aby roszczenia cywilne mogły być przedstawione do rozslrzygniycia sędziemu.

Artykuł o ustawy z. 1975 r. o zwalczaniu dyskryminacji ze względu na pleć stosuje siy m.in. wtedy, gdy pracodawca odmawia z lego powodu zatrudnienia kobiety. Tak więc roszczenie skarżącej miało właściwą podstawę w prawie angielskim. Trybunał nie zaakceptował argumentu władz., że ze względu na immunitet państwa nic przysługiwało jej prawo materialne. Zwrócił uwagę w związku z tym uwagę, że w takim wypadku powództwo przeciwko państwu nie było całkowicie wykluczone. Gdyby pańslwo zrezygnowało / powoływania się na immunitet, sprawa byłaby rozpatrzona i zapadłby wyrok,

Tak więc immunitet państwa nie był ograniczeniem prawa materialnego, ale przeszkodą proceduralną uniemożliwiającą powództwo.

Zdaniem władz roszczenie nie odnosiło się do praw cywilnych, bo dotyczyło naboru do ambasady USA. Trybunał przypomniał w związku złym orzeczenie Pellegrin przeciwko Francji (z 8 grudnia 1999r.), w którym przy ocenie, czy arl. 6 usl. I ma zastosowanie w sporach do-

>wft('/ivi.clnM?iuA. -{ly>eu.tt|r>('»o.tu>&'ęy    fcvvj t en^,>’^

funkcjonalne rodzaju obowiązków i odpowiedzialności, Spór dotyczący zatrudnienia nio jest objęty gwarancjami lego przepisu, jo.óli dotyczy funkcjonariusza wykonującego obowiązki typowo dla służby publicznej, działającego jako depozytariusz władz publicznych odpowiedzialnych za ochronę ogólnych interesów państwa. Trybunał uznał, że; nic ma potrzeby rozstrzygać lego problemu i postanowił rozpatrzyć sprawę z założeniem, że arl. 6 ma zastosowanie,

W orzeczeniu Golder przeciwko Wielkiej Brytanii (z 21 lutego 1975 i\, A. Ili) Trybunał stwierdził, że gwarancje proceduralne arl. 6 obejmujące rzetelność procesu, jego publiczny charakter oraz szybkość postępowania, nie miałyby znaczenia bez zapewnienia wstępnego warunku korzystania z nich, czyli dostępu do sądu. jest on nieodłącznym aspektom gwarancji, które przewijają się przez konwencję, zawartych wart. 6, wynikającym z zasad rządów prawa i unikania arbitralności władz, Artykuł (i ust. I zapewnia każdemu prawo do wniesienia do sądu roszczenia dotyczącego praw i obowiązków cywilnych. Nie jest ono jednak absolutne i może być poddane ograniczeniom. Są one dozwolone w sposób dorozumiany, bo prawo dostępu do sądu z samej swojej natury wymaga regulacji przez państwo, korzystające w tym zakresie z pewnego marginesu swobody. Ostateczna ocena, czy wymagania konwencji były przestrzegane należy jednak w każdym wypadku do Trybunału.

Musi on być przekonany, że ograniczenia nie utrudniają dostępu do sądu w sposób lub w stopniu naruszającym istotę lego prawa. Ograniczenie nie jest zgodne z art. 6 ust. I konwencji, jeśli wprowadzono je bez uprawnionego celu lub jest ono do niego nieproporcjonalne.

Przy ocenie, czy ograniczenie miało uprawniony cel Trybunał zwrócił uwagę, że suwerenny immunitet jest pojęciem prawa międzynarodowego — rozwinięciem zasady par in parem non habet imperium, na podstawie której państwo nie może podlegać jurysdykcji innego państwa. Przyznanie państwu suwerennego immunitetu w postępowaniu cywilnym ma na celu zgodność z prawem międzynarodowym, aby zapewnić dobre stosunki między państwami poprzez wzajemne poszanowanie suwerenności.

Trybunał ocenił następnie proporcjonalność ograniczeń. Przypomniał, że konwencję należy interpretować w świetle zasad konwencji wiedeńskiej z23 maja 1969r. oprawie traktatów. Konwencja, łącznie z art. 6, nie może być interpretowana w próżni. Trybunał musi uwzględ-

58/