5 (1052)

II

u

IX. Sole bezwodne ................................................ 162

1.    Sole bezwodne, metody otrzymywania i ich    właściwości .......... 162

2.    Ćwiczenia .................................................. 163

Węglan sodu bezwodny Na₂C0₃ .............................. 163

Chlorek kobaltu(II) bezwodny CoCl₂ .......................... 165

Chlorek wapnia bezwodny CaCl₂ .............................. 166

Siarczan(VI) miedzi(II) bezwodny CuS0₄ ...................... 168

3.    Zadania .................................................... 169

X. Otrzymywanie preparatów w wyniku reakcji    utleniania-redukcji ........ 170

1.    Utlenianie i redukcja ........................................ 170

2.    Wypieranie pierwiastków z roztworów ich soli    innymi    pierwiastkami 171

3.    Redukcja i utlenianie tlenków, wodorotlenków,    kwasów    i soli ...... 171

4.    Ćwiczenia .................................................. 173

Jod I₂ ...................................................... 173

Otrzymywanie srebra z odpadów laboratoryjnych lub zużytego utrwalacza fotograficznego ........................................ 178

Otrzymywanie azotanu(V) srebra .............................. 181

Otrzymywanie miedzi z tlenku miedzi(II) ........................ 182

Otrzymywanie 12-hydratu siarczanu(VI) amonu i żelaza(III)

NH₄Fe(S0₄)₂ • 12 H_zO ...................................... 185

Otrzymywanie dwuchromianu(VI) potasu i chromianu(VI) potasu ..    187

5.    Zadania .................................................... 189

XI. Otrzymywanie substancji gazowych ................................ 190

1.    Otrzymywanie gazów z suchych źródeł ........................ 190

2.    Otrzymywanie gazów w wyniku działania cieczy    na    ciała stałe ....    191

3.    Otrzymywanie gazów z roztworów ............................ 194

4.    Przykłady obliczeń objętości wydzielających się gazów ............ 195

5.    Obliczanie masy reagentów potrzebnych do otrzymywania odpowiedniej masy lub objętości gazu .................................. 197

6.    Ćwiczenia .................................................. 200

Otrzymywanie tlenu ........................................ 200

Otrzymywanie dwutlenku węgla .............................. 204

Otrzymywanie amoniaku .................................... 206

Otrzymywanie chloru ........................................ 209

7.    Zadania .................................................... 212

Odpowiedzi do zadań .......................................... 214

Spis tabel .................................................... 216

Źródła ........................................................ 216

I. WIADOMOŚCI WSTĘPNE

1. CEL I ZADANIA PRACOWNI PREPARATYKI NIEORGANICZNEJ

Celem pracowni preparatyki nieorganicznej jest zapoznanie uczniów z metodami praktycznego otrzymywania prostych związków nieorganicznych w warunkach laboratorium szkolnego.

Ponadto zadaniem pracowni jest pogłębianie i utrwalanie wiadomości z chemii nieorganicznej, wdrażanie i przyzwyczajanie ucznia do sprawnego posługiwania się sprzętem laboratoryjnym, uczenie prostych czynności wykonywanych podczas otrzymywania preparatów, nauczenie dokładności i sumienności w pracy, przyzwyczajenie do bezpiecznego, bezawaryjnego sposobu pracy w laboratorium chemicznym, wyrabianie nawyku samodzielnej pracy i samodzielnego rozwiązywania problemów, wyrabianie nawyku systematyczności przez prowadzenie dokumentacji pracy laboratoryjnej, zapoznanie uczniów z właściwościami chemicznymi związków nieorganicznych, nauczanie sporządzania bilansu materiałowego, korzystania z literatury chemicznej i Polskich Norm itd.

2. SPRZĘT LABORATORYJNY

Pracownia preparatyki nieorganicznej powinna być wyposażona w sprzęt laboratoryjny niezbędny do wykonywania preparatów. Sprzęt laboratoryjny można podzielić na: a) sprzęt podstawowy;

7