geometrii gwintownika, jego średnicy i skoku. Dla gwintowników maszynowych, przezna- ; czonych do obróbki gwintów metrycznych, o średnicy 6-4-36 mm i skokach 1-4-4,0 mm, zakresy stosowanych prędkości podczas gwintowania w stali (Rm = 750 MPa) wahają się w granicach 6,54-16 m/min, a podczas gwintowania w żeliwie szarym (HB = 190) wynoszą 4,5-4-11,2 m/min. ' • . ■
Narzynki przeznaczone są do obróbki gwintów zewnętrznych w jednym przejściu. Typowym przedstawicielem tej grupy narzędzi jest narzynka okrągła (rys. 9.10), która składa się: z wewnętrznej części roboczej, zewnętrznej części chwytowej, otworów stożkowych rozmieszczonych na obwodzie, przeznaczonych do regulacji i mocowania, oraz rowków wiórowych. W części roboczej wyróżnia się dwie części skrawające rozmieszczone po obu stronach narzynki oraz środkową część prowadzącą.. •
A — część robocza, At — część skrawająca, A2 — część prowadząca, B — część chwytowa, 1 — otwory na śruby zacisko*: 2 — otwory na śruby do regulacji średnicy gwintu, 3 — rowek zewnętrzny, 4 — rowki wiórowe
' Długość części roboczej (grubość narzynki) odpowiada najczęściej 7-4-9 zwojom gwintu, w tym długość każdej części skrawającej wynosi około 1,5-1-2 zwojów, a części wykańczającej 3-r5 zwojów gwintu. W narzynkach o gwincie drobnozwojnym liczba zwojów dochodzi do 12-4-16. ”• - •
Narzynki o małych średnicach (24-3 mm) mają 2 lub 3 rowki (ostrza) wiórowe, o większych średnicach 44-7 rowków.
Kąt przystawienia xr części skrawającej waha się w granicach 15-4-25°. Większe w-artość odpowiadają mniejszym skokom gwintu (do 2 mm), mniejsze — większym od 3 mc-Przy gwintowaniu narzynką do oporu (z ograniczonym wybiegiem) kąt przystawieni: zwiększa się do 45°. Kąty natarcia yp wyznaczone w płaszczyźnie tylnej, prostopadłe do osi narzynki, wynoszą 104-25° na całej długości części roboczej. Kąt przyłożenia a,*
= 6-=r9° nadaje się tylko częściom skrawającym, w części prowadzącej kąt ten ma wartość
zerową. • • : ' ....... :'
Grubość warstwy skrawanej narzynką związana jest ze skokiem gwintu, liczbą ostrzy i kątem przystawienia taką samą zależnością (9.6) jak w przypadku gwintownika, podobnie określona jest szerokość warstwy skrawanej.
Momenty skrawania narzynkami określają zależności doświadczalne o podobnej postaci jak w obróbce gwintownikiem; na przykład podczas nacinania gwintów metrycznych narzynką okrągłą, w stali węglowej o Rm = 750 MPa, z chłodzeniem emulsją, wzór na moment skrawania ma postać
M = 0,441^P1’5 K N*m , ‘ (9.12)
gdzie Jjest średuicą nacinanego gwintu, w mm, P — skokiem gwintu, w mm, K — współczynnikiem uwzględniającym wpływ zmienionych warunków skrawania. -
Wzór na moc skrawania ma postać • ■ . • .
(9.13)
• • 0,06d1,3 P°-3 N =^^3- kW,
gdzie T jest trwałością narzynki.
Narzynki zużywają się głównie na powierzchniach przyłożenia ostrzy. Zalecane okresy trwałości narzynek, zbliżone do ekonomicznych, wahają się w granicach 60-1-180 min.
Zakresy zalecanych prędkości skrawania narzynkami są względnie małe. Dla gwintów metrycznych o średnicy 6-r-36 mm i skokach l-M mm wynoszą około 2,5-M m/min, przy czym większe prędkości skrawania odpowiadają większym średnicom i skokom gwintu.
Ze względu na małe prędkości skrawania, wydajność maszynowej obróbki gwintów narzynkami jest mała, w porównaniu z wydajnością innych sposobów wykonywania gwin-
*ys. 9.11. Typy głowic gwinciarskich: a) z nożami promieniowymi, b) z nożami stycznymi, c) z nożami
krążkowymi