5 (987)

Mikołaj, w swoim nowym zakładzie przy ul. Grodzkiej, zaczął wydawać przede wszystkim konstytucje sejmowe, statuty, przywileje itp. został nadwornym typografem i w związku z ty m zobowiązany był utrzymywać przy kancelarii królewskiej rzemieślnika, który' towarzyszył wszędzie orszakowi i wykonywał druki na doraźne zlecenie. W 1578 r. oficyna dotarła też do Warszawy, gdzie wydała pierwszą wydrukowaną w tym mieście książkę: "Odprawę posłów greckich" Jana Kochanowskiego.

Po śmierci Mikołaja oficynę przejął syn, Jan.

Maciej Szarffenberger był drukarzem z zawodu, a w założonej początkowo w domu Marka oficynie publikował głównie podręczniki, dzieła autorów humanistycznych i kalendarze krakowskie, na druk których miał specjalny przywilej. Drukarnia wsławiła się później wydrukowaniem po raz pierwszy dzieła Mikołaja Reja, tj. "Krótkiej rozmowy między trzema osobami Panem. Wójtem a Plebanem".

Zakład odziedziczył sym Macieja, Hieronim, jednak prowadził go tylko przez kilka lat. Wdowa po Hieronimie. Elżbieta wyszła wkrótce za mąż. za swojego krewnego. Mateusza Siebeneichera.

W 1554 r. synowie Marka nobilitowani przez cesarza rzymskiego, Ferdynanda I. zmienili nazwisko Szarffenberg na Szarffenberger oraz zaczęli używać herbowego sygnetu drukarskiego - kozła wyskakującego spoza trzech gór.

Wydane książki:

OFICYNA MARKA:

Marek sam wydal niewiele (zaledwie 10 druków), za to sfinansował ok. 60 publikacji. Natomiast po jego śmierci, oficyna wydała jeszcze następne 60 dzieł.

• "Biblia" Szarffenbergerowska. zwana też "Biblią Leopolity". w polskim tłumaczeniu Jana Kasprowicza Nycza ze Lwowa. (wyd. 1561 r., już przez oficynę "Dziedziców (..)". To tłumaczenie, chociaż dalekie od poprawności, było dużym osiągnięciem kościoła katolickiego, wyprzedziło bowiem przedsięwzięcie obozu róznowierczego - Biblię Radziwiłłowską.

OFICYNA MIKOŁAJA:

Mikołaj publikował przede wszystkim statuty', kroniki, druki urzędowa, a także popularną literaturę historyczną jak pow ieści o Poncjanie. o cesarzu Ottonie i inne. (ok. 200 pozycji) Natomiast dziełem jego "wędrownej" drukami była m.in.:

• "Odprawa posłów greckich" Jana Kochanowskiego (wyd. 1578 r.).

OFICYNA MACIEJA:

Maciej drukował głównie podręczniki, dzieła autorów humanistycznych, klasyków (Cycero, Pliniusz, Wergiliusz, Horacy), kalendarze krakow-skie. Wydawał przede wszystkim w języku polskim, ale także w innych językach, w ty m po grecku. Łącznie z jego warsztatu wyszło ponad 300 tytułów.

•    "Krótka rozprawa między Panem. Wójtem a Plebanem" Mikołaja Reja (wyd. 1543 r.).

•    "Elementale hebraicum" - elementarz do nauki hebrajskiego, oprać, przez Filipa Noveniana (wyd. 1530 r.).

Wyposażenie warsztatu Szarfcnbergów było bogate - tłocznia dysponowała kilkudziesięcioma gatunkami pisma, oraz czcionkami hebrajskimi i greckimi.

5) Mateusz Siebeneicher

Marcin Siebeneicher. ojciec Mateusza, choć był z zawodu typografem. nie posiadał warsztatu drukarskiego. Rozwinął za to dochodową działalność księgarską i nakładczą. Po jego śmierci, przedsiębiorstw o odziedziczył Mateusz Siebeneicher.

Wkrótce Mateusz ożenił się z wdową po Hieronimie Szarffenbergu , pozyskując w ten sposób dobrze wyposażony i przynoszący dochody warsztat drukarski. Kierował nim później jeszcze przez 25 lat. Po jego śmierci oficyna była prowadzona przez tzw. "dziedziców Siebeneichera" (m. in. syna Jakuba).

W działalności zakładu można wyodrębnić dwa okresy: początkowo Mateusz wydawał przeważnie książki drukowane przez jego poprzedników lub innych typografów . Później pozyskał od króla Zygmunta Augusta przywilej zakazujący innym drukarzom i księgarzom na terenie Rzeczpospolitej przedrukowywania, naśladowania i sprzedaży książek wydanych przez oficynę Siebeneichera. Nowością w tym przywileju była ochrona przed przedrukiem tłumaczeń. Poza Janem Januszowskim żaden inny drukarz nie posiadał takiego przywileju.

Oficyna Siebeneichera była doskonale wyposażona, zarówno w różne rodzaje czcionek jak i w liczne elementy zdobnicze, gromadzone przez poprzednich właścicieli warsztatu. Ponadto Mateusz starał się wprowadzać pewne innowacje w typografii - stosował między innymi kroje odpowiadające tendencjom barokowym. Mimo to. estetyka oprawy graficznej jego druków