tir MORFOLOGIA
3. typ wielki, drogi:
(a) końcówka niezerowa,
(b) temat altemujący,
(c) M lp m -i,
(d) M lm mos -y;
4. typ obcy, cudzy'.
(a) końcówka niezerowa,
(b) temat niealternujący,
(c) M lp m -y,
(d) M lm mos -y;
5. typ tani, olbrzymi:
(a) końcówka niezerowa,
(b) temat niealternujący,
(c) M lp m -i,
(d) M lm mos -i;
6. typ żaden, nasz
(a) końcówka zerowa,
(b) temat altemujący,
(c) M lp n -e (punkt (d) M lm mos -i nieistotny dla klasyfikacji);
7. typ sam, ów:
(a) końcówka zerowa,
(b) temat altemujący,
(c) M lp n -o,
(d) M lm mos -i;
8. typ wszystek:
(a) końcówka zerowa,
(b) temat altemujący,
(c) M lp n -o,
(d) M lm mos -y;
9. typ mój, swój:
(a) końcówka zerowa,
(b) temat niealternujący (punkty (c) M lp n -e i (d) M lm mos 4 nieistotne dla klasyfikacji).
Poniżej podajemy wzorce odmiany i wyjaśnienia dotyczące ich stosowania.
3.2,1. Typ pierwszy możemy uznać za wzorcowy również dla czterech następnych, dlatego podajemy wszystkie jego końcówki:
Lp |
Lm | |||||
mż |
mnież |
n |
ż |
mos |
niemos | |
M, W |
-y |
-y |
-e |
-a |
(rz)-y |
-e |
D |
-ego |
-ego |
-ego |
-ej |
-ych |
-ych |
C |
-emu |
-emu |
-emu |
-ej |
-ym |
-ym |
B |
-ego |
-y |
-e |
-ą |
-ych |
-e |
N |
-ym |
-ym |
-ym |
-ą |
-ymi |
-ymi |
Mc |
-ym |
-ym |
-ym |
-ej |
-ych |
-ych |
W formie M, W lm mos została zaznaczona wymiana r : i (« rz), por. dobry : dobrzy, który : którzy. Tu też należy który-ś, któregoś... z końcówkami przed -ś.
3.2.2. Odmiana typu drugiego różni się od powyższego tym, że w M lm mos występuje końcówka -i, która powoduje wymianę spółgłoski twardej na odpowiednią miękką, np. piękny : piękni, zdrowy : zdrowi, rosły : rośli,
zły : źli, głuchy : głusi, lepszy : lepsi.
3.2.3. W typie trzecim, którego temat kończy się na tylnojęzykową (bez y), przed wszystkimi końcówkami zaczynającymi się od oraz od -e- pojawiają się -JĆ-, -g~, stąd wielki, wielkie, wielkiej itp. : wielka, wielką, drogi, drogie, drogiego itp. : droga, drogą. Ponadto przed końcówką M lm mos -y następuje wymiana k (: Ił) : c, g (: g) : j, por. wielcy, swojscy, drodzy. Tu też należy jaki-ś, jaka-ś..., jacy-ś...
3.2.4. Typ czwarty ma końcówki takie same jak typ pierwszy, a różni się od niego tylko tym, że temat jest zakończony spółgłoskami funkcjonalnie miękkimi (bez /) i nie ulega żadnym zmianom, por. lp obcy, obce, obca, obcego, obcej itd. : lm obcy, obce, obcych itd.; podobnie władczy, szczurzy, cudzy.
N *
3.2.5. Typ piąty różni się od powyższego tym, że temat kończy się na spółgłoskę fonetycznie miękką, stąd zamiast końcówek zaczynających się od -y- są zaczynające się od -i-, por. lp tani, tanie, tania, taniego, taniej itd,: lm tani, tanie, tanich itd.; podobnie olbrzymi, koci, kozi, strusi,